Wykonawca wziął zaliczkę i nie wywiązał się z umowy, co zrobić?

• Data: 2024-03-16 • Autor: Katarzyna Nosal

W artykule zajmujemy się kwestią odzyskiwania wpłaconych zaliczek w kontekście umowy o dzieło. Często zdarza się, że kontrahent opóźnia wykonanie umowy lub nawet wcale się do niej nie zabiera, pozostawiając zamawiającego bez wykonanej pracy i zaliczki. W takich sytuacjach istnieją konkretne kroki prawne, które można podjąć, aby odzyskać swoje pieniądze. Artykuł omawia na przykładzie sprawy pana Patryka sposób postępowania, wskazując na przepisy Kodeksu cywilnego oraz orzecznictwo sądowe, które mogą być pomocne w dochodzeniu praw przez zamawiającego.

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Wykonawca wziął zaliczkę i nie wywiązał się z umowy, co zrobić?

Pan Patryk umówił się z firmą budowlaną na wykonanie ogrodzenia swojej działki. Umowa była ustna z podaniem ostatecznego terminu wykonania. Wpłacił przelewem dwie zaliczki na materiały budowlane. Robocizna miała być płatna po wykonaniu pracy. Nie nalegał na spisanie umowy na piśmie, bo nabrał do tego wykonawcy zaufania. Ta firma przed rokiem wykonała ocieplenie jego domu i wszystko przebiegło prawidłowo i w terminie. Ogrodzenie miało zostać wykonane miesiąc temu. Przed upływem tego terminu wykonawca poinformował pana Patryka, że ma problemy z zakupem części materiałów. Ustalili wspólnie, że wykonawca zwróci panu Patrykowi zaliczkę i on kupi materiał we własnym zakresie – tak też zrobił. Niestety, wykonawca nie zwrócił mu zaliczki za część materiałów, jak również nie podjął żadnych prac. Codziennie pan Patryk do niego dzwoni, ponaglając do zwrotu zaliczki, słyszy zapewnienia, że pieniądze do niego wrócą i na tym koniec. Pyta więc, w jaki sposób odzyskać wpłaconą zaliczkę.

Działania zmierzające do odzyskania zaliczki

Panu Patrykowi nie pozostaje nic innego, jak tylko podjąć działania zmierzające do odzyskania zaliczki, tym razem w udokumentowanej formie.

Umowa, jaka łączyła pana Patryka z przedsiębiorcą, to umowa o dzieło. Jest to umowa nazwana, regulowana w Kodeksie cywilnym (K.c.). Dla jej zawarcia nie jest konieczna forma pisemna, chociaż niewątpliwie dla celów dowodowych warto ją w takiej formie zawrzeć. Niemniej jednak brak potwierdzenia warunków na piśmie nie stanowi przeszkody dla dochodzenia roszczeń.

Zgodnie z art. 635 K.c. – jeżeli przyjmujący zamówienie opóźnia się z rozpoczęciem lub wykończeniem dzieła tak dalece, że nie jest prawdopodobne, żeby zdołał je ukończyć w czasie umówionym, zamawiający może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić jeszcze przed upływem terminu do wykonania dzieła. Formalnie pan Patryk nie odstąpił od umowy i w takiej sytuacji zalecałabym, aby dokonał tego na piśmie. Zwłaszcza że do tej pory pan Patryk ponaglał wykonawcę tylko telefonicznie, a takie rozmowy nie pozostawiają śladu co do treści, o ile nie zostaną nagrane.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Odstąpienie od umowy z uwagi na brak podjęcia działań zmierzających do wykonania umowy

Pan Patryk powinien zatem skorzystać z tej możliwości i na piśmie, listem poleconym za zwrotnym potwierdzeniem odbioru, poinformować kontrahenta o odstąpieniu od umowy z uwagi na brak podjęcia jakichkolwiek działań zmierzających do wykonania umowy. Może powołać się wprost na art. 635 K.c., bowiem zgodnie z ustalonym orzecznictwem sądowym przepis ten może być stosowany także w przypadku, gdy termin do oddania dzieła już upłynął. Tak na przykład wynika z wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 15 grudnia 2017 r. ( sygn. akt V ACa 120/17):

Także po upływie terminu do wykonania dzieła dopuszczalne jest odstąpienie przez zamawiającego od umowy o dzieło na podstawie art. 635 K.c. Dla odstąpienia od umowy na tej podstawie nie są istotne przyczyny, dla których wykonawca opóźnia się z wykonaniem robót. Istotne jest tylko, żeby te przyczyny nie leżały po stronie zamawiającego.

W tym samym piśmie pan Patryk powinien wezwać wykonującego dzieło do zwrotu zaliczki, podając jej wysokość oraz termin wpłaty na jego konto. Powinien też wyznaczyć termin na wpłatę pieniędzy na swoje konto z zastrzeżeniem, iż upływ terminu spowoduje skierowanie sprawy do sądu, co narazi niesolidnego wykonawcę na dodatkowe koszty sądowe. Czasem taki „straszak” wystarcza dla stron umowy, chociaż nie zawsze.

Jeśli wezwanie zostanie pozostawione bez reakcji, wówczas niestety pozostaje już tylko droga sądowa, by uzyskać wyrok nakazujący zapłatę, aby następnie móc przeprowadzić egzekucję należności. Pozew należy skierować do sądu rejonowego. Opłata od pozwu to 5% wartości żądanej do zwrotu zaliczki. Jako dowód zawarcia umowy można wskazać świadka, może są jakieś SMS, może projekt dzieła. Ponadto pan Patryk dysponuje potwierdzeniem przelewu zaliczki, który będzie zarówno dowodem na samo zawarcie umowy, jak i faktu wpłaty zaliczki. Do pozwu należałby także dołączyć pozostawione bez reakcji odstąpienie od umowy i wezwanie do zwrotu niewykorzystanej zaliczki. Ważne jest też potwierdzenie odbioru, bowiem od tej daty (plus termin wyznaczony na zwrot zaliczki) będą należne odsetki. Przy takim rozwiązaniu sprawy pan Patryk ma niemal 100% szans na uzyskanie pozytywnego wyroku. Piszę niemal, ponieważ zdarza się, że druga strona zaskakuje działaniem, którego nawet profesjonalny pełnomocnik nie jest w stanie przewidzieć. Osobiście nigdy nie obiecuję swoim klientom stuprocentowej wygranej.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Przykłady

Przypadek pani Anny, która zleciła wykonanie kuchni na wymiar

Pani Anna zleciła firmie wykonanie kuchni na wymiar, wpłacając zaliczkę w wysokości 50% wartości zamówienia. Mimo wielokrotnych obietnic, prace nie zostały rozpoczęte w umówionym terminie. Pani Anna w oparciu o przepisy Kodeksu cywilnego odstąpiła od umowy i zażądała zwrotu zaliczki, co finalnie zmusiło wykonawcę do szybkiej reakcji i zwrotu wpłaconych środków.

 

Historia pana Michała i remontu mieszkania

Pan Michał zlecił firmie remontowej kompleksowe odświeżenie swojego mieszkania. Po wpłaceniu zaliczki firma przystąpiła do pracy, jednak po kilku dniach roboty niespodziewanie stanęły. Pomimo obietnic, firma nie wznowiła działania. Pan Michał, powołując się na artykuł 635 K.c., odstąpił od umowy i zażądał zwrotu zaliczki. Sprawa trafiła do sądu, gdzie pan Michał uzyskał korzystny wyrok.

 

Doświadczenie pani Katarzyny z niezrealizowanym zleceniem graficznym

Pani Katarzyna zleciła freelancerowi zaprojektowanie grafiki do swojej strony internetowej. Mimo upływu umówionego terminu i wpłacenia zaliczki grafik nie dostarczył projektu ani nie odpowiadał na wiadomości. Pani Katarzyna skorzystała z możliwości odstąpienia od umowy, powołując się na brak wykonania usługi w umówionym czasie. Po wysłaniu wezwania do zwrotu zaliczki, freelancer szybko zareagował i dokonał zwrotu wpłaconych środków.

Podsumowanie

Odzyskanie zaliczki w przypadku niezrealizowanej umowy o dzieło może wymagać pewnych działań prawnych, ale jest jak najbardziej możliwe. Kluczowe jest odstąpienie od umowy w odpowiedniej formie, zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego oraz wyznaczenie jasnych terminów na zwrot zaliczki. Jeśli jednak wezwanie pozostaje bez odpowiedzi, droga sądowa często okazuje się skutecznym rozwiązaniem. Ważne jest, aby znać swoje prawa i nie obawiać się ich egzekwowania w przypadku niespełnienia zobowiązań przez drugą stronę.

Oferta porad prawnych

Potrzebujesz pomocy prawnej w odzyskaniu zaliczki lub innym sporze związanych z umową o dzieło? Skorzystaj z naszych usług oferujących porady prawne online oraz profesjonalne przygotowanie pism – szybko, wygodnie i skutecznie. Napisz do nas, korzystając z formularza umieszczonego pod tekstem.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 15 grudnia 2017 r., sygn. akt V ACa 120/17

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Katarzyna Nosal

O autorze: Katarzyna Nosal

Radca prawny od 2005 roku, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Udziela porad z prawa cywilnego, pracy oraz rodzinnego, a także z zakresu procedury cywilnej i administracyjnej. Ma wieloletnie doświadczenie w stosowaniu prawa administracyjnego i samorządowego. Ukończyła również aplikację sądową. Obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.



Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

porady prawne online ePorady24.pl

prawo spadkowe

odpowiedziprawne.pl

Zadaj pytanie » Szukamy prawnika »