Budowa ogrodzenia bez zgłoszeń i zezwoleń - czy to możliwe?

Budowa ogrodzenia od strony drogi gminnej

Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane budowa ogrodzeń od strony dróg oraz ogrodzeń o wysokości powyżej 2,20 m wymaga zgłoszenia właściwemu organowi (a nie wymaga pozwolenia na budowę, art. 29 pkt 23 prawa budowlanego). Jeżeli budowa taka wymagałaby przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko oraz obszar Natura 2000 zgodnie z art. 59 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko, konieczne jest uzyskanie pozwolenia na budowę.

Art. 4 pkt 2 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych definiuje pojęcie „drogi” jako „budowla wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi, urządzeniami oraz instalacjami, stanowiącą całość techniczno-użytkową, przeznaczoną do prowadzenia ruchu drogowego, zlokalizowaną w pasie drogowym”. „Drogą” jest także droga publiczna (art. 1 w zw. z art. 2 pkt 3 i 4 ustawy o drogach publicznych), z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych, w tym droga gminna i droga powiatowa.

Z powyższego wynika, że budowa ogrodzenia od strony drogi gminnej i drogi powiatowej wymaga zgłoszenia właściwemu organowi administracji architektoniczno-budowlanej (zazwyczaj w wydziale architektury starostwa powiatowego), a od tej zasady nie ma wyjątków. Budowa ogrodzenia o wysokości nieprzekraczającej 2,20 m od strony innych działek nie wymaga zgłoszenia ani pozwolenia na budowę.

Nie można zatem w Pana przypadku uniknąć konieczności zgłoszenia właściwemu organowi budowy ogrodzenia od strony drogi gminnej i powiatowej. Na ten obowiązek nie ma żadnego wpływu ewentualne przedzielenie działki, bowiem dalej nowopowstałe działki będą graniczyły z drogą powiatową i gminną, a ogrodzenie będzie budowane od strony tych dróg.

Warto przeczytać: Czy można ogrodzić działkę rolną?

Odległość ogrodzenia od krawędzi jezdni

Zgodnie z ust. 1 pkt 3 ustawy o drogach publicznych odległość obiektu budowlanego przy drodze powinna wynosić od zewnętrznej krawędzi jezdni co najmniej:

• w przypadku drogi powiatowej 8 m w terenie zabudowy i 20 m poza terenem zabudowy;
• w przypadku drogi gminnej 6 m w terenie zabudowy i 15 m poza terenem zabudowy.

Ust. 2 tego artykułu stanowi, że w szczególnie uzasadnionych przypadkach ta odległość może być mniejsza, ale trzeba wtedy jeszcze przed zgłoszenie budowy albo wykonywania robót budowlanych uzyskać zgodę zarządcy drogi.

„Teren zabudowy” to inaczej „obszar zabudowany”, o którym stanowi ustawa Prawo o ruchu drogowym (art. 2 pkt 15), a więc obszar oznaczony odpowiednimi znakami drogowymi (tak: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 stycznia 1999 r., sygn. akt II SA 1617/98).

Zobacz też: Ogrodzenie przy drodze gminnej

Czy ogrodzenie jest obiektem budowlanym?

W przytoczonym przepisie użyto sformułowania „obiekt budowlany”. Takie pojęcie jest zdefiniowane w art. 3 pkt 1 Prawa budowlanego – obiektem budowlanym jest „budynek lub budowla wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi oraz obiekt małej architektury”. Właśnie do takich obiektów odnoszą się odległości przewidziane w przytoczonych wyżej przepisach. Uznaje się, że obiektem budowlanym jest ogrodzenie działki niezabudowanej, nie jest nim natomiast ogrodzenie działki zabudowanej, które jest zakwalifikowane do urządzeń związanych z obiektami budowlanymi, o których mowa w art. 3 pkt 9 Prawa budowlanego (tak: wyroki NSA: z dnia 13 stycznia 2009 r., sygn. akt II OSK 1781/07, LEX nr 537721; z dnia 19 kwietnia 2012 r., sygn. akt II OSK 187/11, LEX nr 1219078).

Powyższe rozróżnienie jest o tyle istotne, że o ile działka, o której Pan pisze, jest działką niezabudowaną, podane w ustawie o drogach publicznych odległości będą Pana dotyczyć przy budowie ogrodzenia, a o ile jest ona działką zabudowaną – nie będą one miały zastosowania. Wtedy na to miejsce wchodzą reguły ogólne, tj. może Pan budować ogrodzenie zgodnie z granicą swojej działki, jeśli nie znajdzie się ono w pasie drogowym i jest to zgodne z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Warto nadmienić, że nie każdy organ i sąd przychyla się do takiej interpretacji, rozszerzając odległości wskazane w ustawie dla obiektów budowlanych także na ogrodzenia na działce niezabudowanej, stąd warto dowiedzieć się w wydziale architektury starostwa powiatowego, jaka interpretacja obowiązuje w Pana rejonie.

Trzeba bowiem podkreślić, że kolejną regułą przy budowie ogrodzenia od strony drogi jest niebudowanie go w pasie drogowym. Regulacje dotyczące pasa drogowego są następujące:

pasem drogowym jest „wydzielony liniami granicznymi grunt wraz z przestrzenią nad i pod jego powierzchnią, w którym są zlokalizowane droga oraz obiekty budowlane i urządzenia techniczne związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu, a także urządzenia związane z potrzebami zarządzania drogą” (art. 4 pkt 1 ustawy o drogach publicznych). Przez „inne urządzenia” wymienione w art. 4 pkt 1 i 2 ustawy o drogach publicznych należy rozumieć „drogowe obiekty inżynierskie, urządzenia oraz instalacje, a także obiekty budowlane i urządzenia techniczne związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu, a także urządzenia związane z potrzebami zarządzania drogą”.

Przeczytaj też: Pas drogowy na działce prywatnej

Odległość ogrodzenia od granicy pasa drogowego

Odległość granicy pasa drogowego od zewnętrznej krawędzi wykopu, nasypu, rowu lub od innych urządzeń wymienionych w art. 4 pkt 1 i 2 powinna wynosić co najmniej 0,75 m, a dla dróg ekspresowych i autostrad – co najmniej 2 m (art. 34 ustawy o drogach publicznych).

W myśl art. 37 ustawy o drogach publicznych w pasie drogowym mogą znajdować się tylko budynki i urządzenia związane z gospodarką drogową i obsługą ruchu drogowego oraz obiekty uznane za zabytki kultury materialnej lub pomniki przyrody (ust. 1), a ponadto drzewa i krzewy (ust. 2). Według art. 39 ust. 1 w pasie drogowym zabronione jest dokonywanie czynności, które mogłyby powodować niszczenie lub uszkodzenia drogi i jej urządzeń albo zmniejszenie jej trwałości oraz zagrażać bezpieczeństwu ruchu drogowego, w szczególności zakazane jest lokalizowanie obiektów i urządzeń nie związanych z gospodarką drogową lub potrzebami ruchu drogowego (pkt 1) oraz niszczenie rowów, skarp, nasypów i wykopów (pkt 7). Usytuowanie ogrodzenia w odległości naruszającej pas drogowy stanowiłoby czyn zabroniony (art. 39 ust. 1 pkt 7).

Ogrodzenie działki a plan zagospodarowania przestrzennego

Na wpływ możliwego usadowienia ogrodzenia ma też miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. O ile w planie tym w obszarze przylegającym do pasa drogowego przewidziano np. rozbudowę drogi, w obszarze tym mogą być wznoszone tylko tymczasowe obiekty budowlane oraz urządzenia budowlane związane z obiektami budowlanymi (czyli ogrodzenie na działce zabudowanej) – z tym że ich usunięcie w wypadku budowy drogi następuje na koszt właściciela, bez odszkodowania (art. 35 ust. 4 ustawy o drogach publicznych). Przed budową we właściwym urzędzie gminy powinien zatem Pan sprawdzić miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego na Pana działce.

Podsumowując, jeżeli chce Pan wybudować ogrodzenie na działce niezabudowanej, odległość od zewnętrznej krawędzi jezdni musi wynieść: w przypadku drogi powiatowej 8m w terenie zabudowy i 20 m poza terenem zabudowy, w przypadku drogi gminnej 6 m w terenie zabudowy i 15 m poza terenem zabudowy, przy czym nie może Pan naruszyć pasa drogowego (0,75 m od zewnętrznej krawędzi nasypu) i ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Jeśli chce Pan wybudować ogrodzenie na działce zabudowanej, musi Pan mieć na uwadze tylko dwa ostatnie warunki (z zaznaczeniem, że w Pana okolicy organy mogą dla takich przypadków stosować też tę pierwszą interpretację).

Źródła:

1. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane - Dz.U. 1994 nr 89 poz. 414
2. Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych - Dz.U. 1985 nr 14 poz. 60

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.