• Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Chciałem zapytać o możliwość ustawienia domku letniskowego na działce budowlanej o powierzchni 334 m2. Interesuje mnie domek na zgłoszenie (do 35 m2 powierzchni). Problemem stanowi plan zagospodarowania przestrzennego naszej gminy, który wskazuje, że dla tego terenu budowa jest możliwa na działkach nie mniejszych niż 1000 m2. W urzędzie gminy oraz w inspektoracie nadzoru budowlanego powiedziano, że w moim przypadku zgłoszenie na budowę domku zostanie odrzucone. Sąsiednia działka, tej samej wielkości, została scalona z drugą, większą, i właściciele postawili domek letniskowy. Niestety ja nie mam zgody właścicieli sąsiedniej działki na scalenie z moją, więc takiego rozwiązania nie mogę brać pod uwagę. Gdzieś przeczytałem, że niedawno zapadł wyrok Sądu Administracyjnego, w którym Sąd uznał, że budowa letniskowa jest możliwa na działkach mniejszych niż 500 m2 (dotychczas ogólnopolskie przepisy określały minimum powierzchni działki na zabudowę rekreacyjną). Czy mogę podeprzeć się tym orzeczeniem, jeśli w gminie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego?
Przepisy Prawa budowlanego, określające, że budynek rekreacji można wybudować na zgłoszenie w ilości nie większej niż 1 na każde 500 m2, nie oznaczają, że w każdym przypadku udzielane będzie zezwolenie na zabudowę działek o pow. 500 m2 czy mniejszych niż 1000 m2. Określają one jedynie, kiedy można skorzystać ze zgłoszenia, a kiedy wymagane jest pozwolenie.
Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 27 marca 2015 r.), która została ogłoszona 27 marca 2015 r., wprowadziła artykułem 1 zmiany w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r. poz. 1409, ze zm.). Jedna z wprowadzonych zmian dotyczy zniesienia obowiązku uzyskiwania pozwolenia na budowę wolno stojących parterowych budynków rekreacji indywidualnej o powierzchni zabudowy do 35 m2. Nowelizacja wprowadziła w treści art. 29 ust. 1 Prawa budowlanego nowy punkt 2a, zgodnie z którym – pozwolenia na budowę nie wymaga budowa wolno stojących parterowych budynków rekreacji indywidualnej, rozumianych jako budynki przeznaczone do okresowego wypoczynku, o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy czym liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać jednego na każde 500 m2 powierzchni działki.
Nadal jednak budynek i jego lokalizacja musi być zgodny z wymaganiami obowiązujących przepisów, tj. m.in. z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, ustawą o drogach publicznych, a także z zapisami rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2012 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Nadane ustawą nowelizującą z 27 marca 2003 r. nowe brzmienie art. 4 Prawa budowlanego wprowadza zasadę, że każdy ma prawo zabudowy nieruchomości gruntowej, jeżeli wykaże prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, pod warunkiem zgodności zamierzenia budowlanego z przepisami. Regulacja ta nawiązuje do konstytucyjnej zasady poszanowania prawa własności, zawartej w art. 64 ust. 3 Konstytucji RP, zgodnie z którym własność może być ograniczona tylko w drodze ustawy i tylko w zakresie, w jakim nie narusza ona istoty prawa własności. Ograniczeń prawa własności nie można zatem wyprowadzać z brzmienia przepisów zawartych w aktach wykonawczych, których rolą jest konkretyzacja ustawy, a nie jej uzupełnianie.
Niestety, nie daje to Panu prawa nierespektowania ustaleń planu zagospodarowania przestrzennego dla gminy, w której położona jest Pańska działka. Prawo budowlane owszem umożliwia budowę budynków rekreacji na zgłoszenie w przypadku lokalizacji nie więcej niż jednego budynku na 500 m2. W innym wypadku wymagane jest pozwolenie. Nie oznacza to jednak, że zapis ten wyklucza w jakikolwiek sposób zapisy planu zagospodarowania przestrzennego.
Zobacz też: Czy na działce leśnej można postawić domek do 35 m2
Pani Katarzyna, właścicielka niewielkiej działki o powierzchni 400 m2 w gminie wiejskiej, marzyła o postawieniu domku letniskowego na zgłoszenie. Pomimo tego, że zgodnie z ogólnopolskimi przepisami mieściła się w limicie jednego domku na 500 m2, spotkała się z odmową w urzędzie gminy. Okazało się, że miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dopuszczał zabudowę rekreacyjną wyłącznie na działkach nie mniejszych niż 1000 m2. Pani Katarzyna próbowała powołać się na niedawne orzeczenia sądowe łagodzące wymogi powierzchni, jednak urzędnicy wyjaśnili jej, że lokalny plan miejscowy ma pierwszeństwo i wiąże organ administracji.
Pan Tomasz odziedziczył po rodzicach niewielką działkę w atrakcyjnej turystycznie miejscowości. Po rozmowie z architektem przygotował projekt domku letniskowego o powierzchni zabudowy 35 m2 i zgłosił zamiar budowy. Niestety, pomimo kompletności dokumentacji, urząd odrzucił zgłoszenie, argumentując, że plan zagospodarowania dla tego obszaru wyraźnie określa minimalną wielkość działki na zabudowę na 1500 m2. Pan Tomasz odnalazł w orzecznictwie sądów administracyjnych przykład sprawy rozstrzygniętej na korzyść inwestora, jednak po konsultacji z prawnikiem dowiedział się, że wyrok ten dotyczył sytuacji braku planu miejscowego, a nie jego istnienia, jak w jego przypadku.
Małżeństwo Anna i Marek nabyło działkę rekreacyjną o powierzchni 350 m2, z nadzieją na szybkie postawienie domku do sezonowego wypoczynku. Dowiedzieli się jednak w gminie, że ich teren objęty jest miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, który narzuca minimalną wielkość działki budowlanej na 1000 m2. W urzędzie nie pomogły argumenty, że sąsiednia działka o podobnej powierzchni została już zabudowana — jak się okazało, była ona wcześniej scalona z sąsiednią i dopiero w takiej formie spełniała wymagania planu. Anna i Marek rozważali jeszcze próbę zmiany planu, jednak proces ten okazał się kosztowny i długotrwały, przez co musieli odłożyć swoje plany budowy.
Choć przepisy prawa budowlanego pozwalają na wzniesienie domku letniskowego do 35 m2 na zgłoszenie, kluczowe znaczenie ma zgodność inwestycji z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. To właśnie plan miejscowy, a nie ogólne przepisy krajowe, decyduje o minimalnej powierzchni działki, na której możliwa jest zabudowa. Nawet jeżeli pojawiają się korzystne dla inwestorów wyroki sądów administracyjnych, to bez zmiany zapisów planu miejscowego urzędnicy nie mają podstaw prawnych, by wydać zgodę na budowę. Warto więc przed zakupem lub planowaniem inwestycji dokładnie przeanalizować zapisy obowiązującego planu dla danej lokalizacji, aby uniknąć rozczarowań i niepotrzebnych kosztów.
Jeżeli masz wątpliwości dotyczące budowy domku letniskowego na swojej działce albo chcesz upewnić się, jak interpretować zapisy planu zagospodarowania przestrzennego, skorzystaj z naszej oferty porad prawnych online. Doświadczeni prawnicy pomogą Ci przeanalizować sytuację, wyjaśnią zawiłości przepisów i doradzą, jakie kroki możesz podjąć, aby bezpiecznie zrealizować swoje plany. Wszystko wygodnie, bez wychodzenia z domu – szybko i profesjonalnie.
1. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane - Dz.U. 1994 nr 89 poz. 414
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion
Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.
Zapytaj prawnika