• Data: 2023-11-30 • Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Artykuł koncentruje się na możliwości wykopania stawu na gruntach rolnych bez konieczności uzyskania pozwolenia na budowę, zgodnie z aktualnymi regulacjami prawa budowlanego i prawa wodnego w Polsce. Wyjaśniamy kryteria, które należy spełnić, aby uniknąć konieczności uzyskania pozwolenia, oraz omawiamy różnice w wymaganiach dla stawów z użyciem i bez użycia wyrobów budowlanych. Z takim tematem zwrócił się do nas pan Mirosław:
Chciałbym wykopać staw bez pozwolenia na gruncie rolnym do 1000 m2. Jednym zdaniem, chciałbym skorzystać ze znowelizowanego dwa razy w ostatnim czasie prawa budowlanego. Mowa tutaj o stawie wielkości do 1000 metrów kwadratowych i głębokości trzech metrów, położone w całości na gruntach rolnych, zasilane wodami opadowymi, gruntowymi i roztopowymi. Jakie warunki trzeba spełnić, aby uniknąć sytuacji – sam wykopałeś, to sam zasypiesz i sam zapłacisz?
Zgodnie z art. 394 ust. 1 pkt 9 ustawy Prawo wodne zgłoszenia wodnoprawnego wymaga wykonanie stawów, które nie są napełniane w ramach usług wodnych, ale wyłącznie wodami opadowymi lub roztopowymi lub wodami gruntowymi o powierzchni nieprzekraczającej 1000 m2 i głębokości nieprzekraczającej 3 m od naturalnej powierzchni terenu o zasięgu oddziaływania niewykraczającym poza granice terenu, którego zakład jest właścicielem. Budowa stawów i zbiorników wodnych o powierzchni nieprzekraczającej 1000 m2 i głębokości nieprzekraczającej 3 m od naturalnej powierzchni terenu, położonych w całości na gruntach rolnych, nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę oraz nie wymaga zgłoszenia robót budowlanych. Wymagane jest natomiast dokonanie zgłoszenia wodnoprawnego, które przedkładane jest w siedzibie Kierownika Nadzoru Wodnego Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. Dokonanie zgłoszenia wiąże się z koniecznością wniesienia opłaty w wysokości wskazanej w art. 398 ust. 2 ustawy Prawo wodne. Z kolei budowa zbiornika wodnego o powierzchni przekraczającej 1000 m2 lub o głębokości przekraczającej 3 m, nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę oraz zgłoszenia robót budowlanych, ale wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego wydanego przez Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. Opłata za wydanie pozwolenia wodnoprawnego wskazana jest w art. 398 ust. 3 ustawy Prawo wodne. Do wniosku o wydanie pozwolenia wodnoprawnego załącznikiem jest m.in. operat wodnoprawny. Dokumentację związaną z wydaniem pozwolenia wodnoprawnego można złożyć również za pośrednictwem Nadzoru Wodnego.
Wyżej wymienione zasady dotyczą jednak zbiorników wodnych, które wykonane zostały bez użycia wyrobów budowlanych (bez zastawek, mnichów, folii uszczelniającej dno zbiornika itp.), a więc nie podlegają ustawie Prawo budowlane. Woda w tych zbiornikach może pochodzić wyłącznie z wód roztopowych, opadowych lub gruntowych. Zbiornik nie może być zasilany wodą ze studni lub rzeki.
Zobacz też: Staw na działce
Z kolei art. 29 ust. 2 pkt 32 ustawy Prawo budowlane dotyczy zbiorników wykonanych przy użyciu wyrobów budowlanych i wskazuje, że nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę oraz zgłoszenia, o którym mowa w art. 30, budowa stawów i zbiorników wodnych o powierzchni nieprzekraczającej 1000 m2 i głębokości nieprzekraczającej 3 m, położonych w całości na gruntach rolnych. W myśl więc tego przepisu budowa stawów i wszelkich zbiorników wodnych o powierzchni nieprzekraczającej 1000 m2 i głębokości nieprzekraczającej 3 m, położonych w całości na gruntach rolnych, nie będzie wymagać decyzji o pozwoleniu na budowę oraz zgłoszenia. Takie zbiorniki właściciel gruntu rolnego może lokować na swoim gruncie rolnym bez dokonywania jakichkolwiek formalności. W analizowanym przepisie ustawy Prawo budowlane, ustawodawca wyłączył budowę położonych w całości na gruntach rolnych stawów i zbiorników wodnych spod reglamentacji administracyjnej określając ich maksymalną powierzchnię na nie przekraczającą 1000 m2 i głębokość na nie przekraczającą 3 m.
Przeczytaj też: Ile domków letniskowych na działce 1000 m2
W przypadku natomiast istniejącego stawu i zbiornika wodnego położonego w całości na gruntach rolnych, jego rozbudowa jest dopuszczalna bez decyzji o pozwoleniu na budowę oraz zgłoszenia, o którym mowa w art. 30, pod warunkiem nieprzekroczenia przez staw lub zbiornik po rozbudowie maksymalnej powierzchni wynoszącej 1000 m2.
Mam nadzieję, że rozwiązałam Pana wątpliwości i przepis jest już jasny. Zasadnicze znaczenie ma to, czy wykonuje Pan staw z użyciem wyrobów budowlanych czy też bez ich użycia. Wówczas to albo stosuje Pan ustawę Prawo wodne i musi dokonać zgłoszenia lub uzyskać pozwolenie (w zależności od paramentów), albo stosuje Pan ustawę Prawo budowlane i mieszcząc się w parametrach, nie zgłasza nic ani nie uzyskuje pozwolenia na budowę od organów architektoniczno-budowlanych – albo musi to uczynić, gdy owe parametry Pan przekroczy. Kluczem jest ustalenie, czy podlega Pan pod ustawę Prawo wodne, czy pod ustawę Prawo budowlane (tj. czy staw jako zbiornik wodny wykonuje z użyciem wyrobów budowlanych, czy tez bez nich, tj. bez zastawek, mnichów, folii uszczelniającej dno zbiornika itp. i woda w stawie pochodzić będzie wówczas wyłącznie z wód roztopowych, opadowych lub gruntowych).
Przykład 1: Pan Jan, rolnik z Małopolski, postanowił wykopać niewielki staw na swoim polu, aby zapewnić wodę dla swoich upraw w okresach suszy. Jego staw, o powierzchni 800 m² i głębokości 2,5 m, został wykonany bez wykorzystania wyrobów budowlanych, takich jak folie czy zastawki. Dzięki temu, zgodnie z ustawą Prawo wodne, Pan Jan mógł uniknąć konieczności uzyskania pozwolenia wodnoprawnego, a staw służy teraz zarówno celom rolniczym, jak i zwiększa bioróżnorodność w jego okolicy. W ten sposób posiada staw bez pozwolenia.
Przykład 2: Pani Anna, posiadająca działkę rekreacyjną pod Warszawą, zdecydowała się na stworzenie małego stawu o powierzchni 500 m², aby wzbogacić jej atrakcyjność i stworzyć przestrzeń dla lokalnej fauny. Zastosowała do jego budowy wyroby budowlane, w tym folię do uszczelnienia dna. Mimo zastosowania tych materiałów, jej staw spełniał wymogi ustawy Prawo budowlane, co pozwoliło jej na uniknięcie konieczności uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę oraz zgłoszenia robót budowlanych, dzięki czemu cały proces przebiegł sprawnie i bez zbędnych formalności.
Przykład 3: Pan Krzysztof, prowadzący hodowlę ryb w Wielkopolsce, zdecydował się na rozbudowę istniejącego stawu, aby zwiększyć jego pojemność i poprawić warunki dla hodowanych ryb. Nowy staw, o powierzchni 950 m² i głębokości 2,8 m, został wykonany bez wyrobów budowlanych. Jego rozbudowa nie wymagała uzyskania dodatkowych pozwoleń, dzięki czemu Pan Krzysztof mógł szybko i bez zbędnych formalności rozwinąć swoją działalność, jednocześnie przyczyniając się do ochrony lokalnego ekosystemu.
Jak widać, możliwość wybudowania stawu bez pozwolenia zależy od kilku okoliczności. Należy wziąć pod uwagę rodzaj gruntu, wielkość samego stawu oraz technikę wykonania zbiornika wodnego.
Potrzebujesz porady prawnej dotyczącej budowy stawu na terenie rolnym? Skorzystaj z naszej konsultacji on-line. Doświadczenie prawnicy udzielają rzetelnych porad w oparciu o aktualne przepisy prawne. Przekonaj się o tym, wypełniając formularz umieszczony pod tym artykułem.
1. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane - Dz.U. 1994 nr 89 poz. 414
2. Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne - Dz.U. 2017 poz. 1566
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończyła aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała współpracując z kancelariami prawnymi. Specjalizuje się głównie w prawie gospodarczym, prawie pracy, prawie zamówień publicznych, a także w prawie konsumenckim i prawie administracyjnym. Obecnie prowadzi własną kancelarię radcowską oraz obsługuje spółki i instytucje państwowe.
Zapytaj prawnika