Zalegalizowanie dobudówki

• Autor: Kinga Karaś

Rodzice byli właścicielami domu jednorodzinnego wybudowanego 1972 r. W 1993 r. decyzją burmistrza uzyskali pozwolenie na nadbudowę budynku mieszkalnego i dobudowę budynku gospodarczego z garażem. W 1994 r. dobudówka została ukończona i zamieszkana (budynek gospodarczy graniczy z sąsiadami). Jeżeli sąsiedzi się zmienili, to czy jestem zobowiązany starać się o jakiekolwiek zgody z ich strony? Po śmierci mamy w 2018 r. na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia nabyłem jako jedyne dziecko spadek po mamie w udziałach po 1/2 części wraz z ojcem. Sprawdziłem dokumentację nieruchomości i okazało się, że wymieniona dobudówka nie została odebrana do chwili obecnej. Co należy zrobić, żeby zalegalizować wymienioną dobudówkę? Ewentualnie jakie mogę ponieść konsekwencję z tytułu nieodebrania dobudówki? Jaki może być koszt zalegalizowania dobudówki?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Zalegalizowanie dobudówki

Podstawę prawną stanowi: ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (zwana dalej ustawą z 1994 r.), ustawa z dnia 24 października 1974 r. Prawo budowlane (zwana dalej ustawą z 1974 r.).

Samowola budowlana

W przedstawionym stanie fatycznym mamy do czynienia z samowolą budowlaną i jej legalizacją.

Biorąc pod uwagę okres, w jakim dokonano inwestycji, wskazać należy, iż mają zastosowanie przepisu ustawy z 1974 r., które nie przewidywały opłat legalizacyjnych za samowolę budowlaną. W toku prowadzonego postępowania administracyjnego w przedmiocie samowoli budowlanej niezbędnym jest by udowadniać organowi, że roboty budowlane przy samowolnie pobudowanym obiekcie budowlanym zakończone zostały przed dniem 1 stycznia 1995 r.

Zobacz też: Staw do 1000 m2

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Zalegalizowanie dobudowanego budynku

Organ prowadzący postępowanie w przedmiocie stwierdzenia istnienia samowoli budowlanej musi dokonać ustaleń w zakresie daty jej powstania, porównać ją z warunkami technicznymi i miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego lub decyzją o warunkach zabudowy oraz sprawdzić czy nie powoduje zagrożenia dla życia lub mienia. Gdy wszystkie te przesłanki zostaną zrealizowane, możliwa będzie legalizacja takiej budowy. Sama procedura legalizacji podlega na dostarczeniu organowi szeregu dokumentów: zaświadczenie wójta, burmistrza albo prezydenta miasta o zgodności budowy z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego; albo decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w przypadku braku obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego; 4 egzemplarze projektu budowlanego wraz z opiniami, uzgodnieniami, pozwoleniami i innymi dokumentami, wymaganymi przepisami szczególnymi; oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane.

W następstwie przeprowadzonego postępowania zostanie wydana decyzja administracyjna (pozwolenie na budowę, a następnie pozwolenie na użytkowanie) i tym samym obiekt przestanie być samowolą budowlaną. Gdyby jednak organ stwierdził, iż prace te został wykonane po 1 stycznia 1995 r., to wówczas nałożyłby dodatkowo opłatę legalizacyjną.

Art. 48 ustawy z 1994 r. stanowi:

„1. Organ nadzoru budowlanego nakazuje, z zastrzeżeniem ust. 2, w drodze decyzji, rozbiórkę obiektu budowlanego lub jego części, będącego w budowie albo wybudowanego:

1) bez wymaganego pozwolenia na budowę albo

2) bez wymaganego zgłoszenia dotyczącego budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a, 2b i 19a, albo pomimo wniesienia sprzeciwu do tego zgłoszenia.

2. Jeżeli budowa, o której mowa w ust. 1, jest zgodna z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, a w szczególności ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i innymi aktami prawa miejscowego oraz nie narusza przepisów, w tym techniczno-budowlanych, w zakresie uniemożliwiającym doprowadzenie obiektu budowlanego lub jego części do stanu zgodnego z prawem, organ nadzoru budowlanego wstrzymuje postanowieniem prowadzenie robót budowlanych. Na postanowienie przysługuje zażalenie.

3. W postanowieniu, o którym mowa w ust. 2, ustala się wymagania dotyczące niezbędnych zabezpieczeń budowy oraz nakłada obowiązek przedstawienia, w wyznaczonym terminie:

1) zaświadczenia wójta, burmistrza albo prezydenta miasta o zgodności budowy z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w przypadku braku obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego;

2) dokumentów, o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt 1, 2 i 4 oraz ust. 3; do projektu architektoniczno-budowlanego nie stosuje się przepisu art. 20 ust. 3 pkt 2.

4. W przypadku niespełnienia w wyznaczonym terminie obowiązków, o których mowa w ust. 3, stosuje się przepis ust. 1.

5. Przedłożenie w wyznaczonym terminie dokumentów, o których mowa w ust. 3, traktuje się jak wniosek o zatwierdzenie projektu budowlanego i pozwolenie na wznowienie robót budowlanych, jeżeli budowa nie została zakończona”.

Zgodnie z art. 104 ust. 2 ustawy z 1994 r. przepisu art. 48 nie stosuje się do obiektów, których budowa została zakończona przed dniem wejścia w życie ustawy lub w stosunku do których przed tym dniem zostało wszczęte postępowanie administracyjne. Do takich obiektów stosuje się przepisy dotychczasowe. Ustawa ta weszła w życie w dniu 1 stycznia 1995 r.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Opłata legalizacyjna

Stawka opłaty legalizacyjnej została unormowana w art. 59f. Zgodnie z tym przepisem:

„1. W przypadku stwierdzenia w trakcie obowiązkowej kontroli nieprawidłowości w zakresie, o którym mowa w art. 59a ust. 2, wymierza się karę stanowiącą iloczyn stawki opłaty (s), współczynnika kategorii obiektu budowlanego (k) i współczynnika wielkości obiektu budowlanego (w).

2. Stawka opłaty (s) wynosi 500 zł.

3. Kategorie obiektów, współczynnik kategorii obiektu oraz współczynnik wielkości obiektu określa załącznik do ustawy.

4. W przypadku gdy w skład obiektu budowlanego, z wyjątkiem budynku mieszkalnego jednorodzinnego, wchodzą części odpowiadające różnym kategoriom, karę stanowi suma kar obliczonych dla różnych kategorii.

5. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie, o którym mowa w art. 59a ust. 2, karę oblicza się odrębnie za każdą stwierdzoną nieprawidłowość. Karę stanowi suma tak obliczonych kar.

6. W przypadku wymierzenia kary organ nadzoru budowlanego, w drodze decyzji, odmawia wydania pozwolenia na użytkowanie i przeprowadza, w odpowiednim zakresie, postępowanie, o którym mowa w art. 51”.

Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

Data powstania samowoli – dobudówki

Podsumowując, przedmiotowa inwestycja ze względu na brak uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę, której wykonanie zakończone zostałoby decyzją o pozwoleniu na użytkowanie, stanowi samowolę budowlaną. W przedmiotowej sprawie data budowy przedmiotowej inwestycji ma kluczowe znaczenie dla braku obowiązku zapłaty opłaty legalizacyjnej. W celu legalizacji tej inwestycji zostaną Państwo zobligowani do dostarczenia szeregu dokumentów, na podstawie których zostanie wydana stosowana decyzja administracyjna. Jednak w toku całego postępowania najważniejsze znaczenie ma wykazywanie daty powstania tej samowoli.

Przykłady

Pan Tomasz odziedziczył po rodzicach dom z lat 70., w którym na początku lat 90. dobudowano dodatkowy garaż przylegający do granicy działki. Dopiero podczas przygotowywania się do sprzedaży nieruchomości zauważył, że budynek nigdy nie został formalnie odebrany. Nowi właściciele bankowo wymagali potwierdzenia zgodności dokumentacji, dlatego Tomasz musiał przeprowadzić postępowanie legalizacyjne. Na szczęście, dzięki temu, że budowa zakończyła się przed 1 stycznia 1995 r., uniknął opłaty legalizacyjnej. Musiał jednak zgromadzić dokumentację i udowodnić datę zakończenia prac.

 

Pani Joanna, po śmierci ojca, analizując dokumenty spadkowe, odkryła, że dom, w którym mieszkała od dzieciństwa, posiada przybudówkę użytkowaną jako pracownia, która nigdy nie przeszła odbioru technicznego. Ponieważ budynek stoi na granicy z posesją nowego sąsiada, pojawiły się wątpliwości, czy będzie musiała uzyskać jego zgodę. Jak się okazało, zgoda nie była potrzebna, ale konieczne było udowodnienie, że budowa została zakończona przed wejściem w życie nowego prawa budowlanego. Dopiero po dostarczeniu odpowiednich dokumentów uzyskała pozwolenie na użytkowanie i uporządkowała stan prawny nieruchomości.

 

Państwo Zielińscy planowali rozbudowę swojego domu o część gospodarczą w latach 90. Inwestycję zakończyli w 1994 roku, ale w natłoku codziennych spraw nie dopilnowali formalności związanych z odbiorem budynku. Po latach, chcąc przekazać dom dzieciom, zmuszeni byli uregulować status prawny rozbudowy. W trakcie postępowania legalizacyjnego organ sprawdzał zgodność budowy z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego oraz zbierał dokumenty potwierdzające prawo do nieruchomości. Cała procedura zajęła kilka miesięcy, ale pozwoliła uniknąć kosztów kary, ponieważ inwestycja została ukończona przed 1995 rokiem.

Podsumowanie

Legalizacja starej dobudówki to proces wymagający cierpliwości, ale w wielu przypadkach możliwy do przeprowadzenia bez dużych kosztów, zwłaszcza jeśli inwestycja została zakończona przed 1 stycznia 1995 roku. Kluczowe znaczenie ma zebranie dokumentów potwierdzających datę zakończenia prac oraz zgodność obiektu z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Choć formalności nie da się uniknąć, to ich dopełnienie pozwala uregulować stan prawny nieruchomości, uniknąć ryzyka rozbiórki i spokojnie przekazać dom kolejnym pokoleniom lub sprzedać bez przeszkód.

Oferta porad prawnych

Jeśli masz wątpliwości związane z legalizacją dobudówki, samowolą budowlaną czy innymi kwestiami prawnymi dotyczącymi nieruchomości, skorzystaj z naszej oferty porad prawnych online. Szybko i wygodnie uzyskasz rzetelną opinię prawną, indywidualną analizę Twojej sytuacji oraz konkretne wskazówki dotyczące dalszych kroków. Nasi prawnicy pomogą Ci przejść przez cały proces, rozwiać niejasności i zadbać o to, by Twoja nieruchomość była w pełni zgodna z prawem.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane - Dz.U. 1994 nr 89 poz. 414

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Kinga Karaś

O autorze: Kinga Karaś

Adwokat świadczący usługi prawne zarówno na rzecz osób fizycznych jak i przedsiębiorców. Doktorantka na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Autorka lub współautorka wielu artykułów naukowych i monografii. Absolwentka prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz programu Master 2 Uniwersytetu w Orleanie. Ukończyła Szkołę Prawa Francuskiego, Szkołę Prawa Kontynentalnego w Paryżu. Specjalizuje się w prawie administracyjnym oraz prawie cywilnym a w szczególności w szeroko pojętym prawie nieruchomości (Wspólnoty Mieszkaniowe, Spółdzielnie, umowy deweloperskie, umowy o roboty budowlane itp.).



Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

porady prawne online ePorady24.pl

prawo spadkowe

odpowiedziprawne.pl

Zadaj pytanie »