• Autor: Tomasz Ciasnocha
40 lat temu dziadek sprzedał grunt o powierzchni 960 m2. Działka została znów nabywa i kolejny właściciel twierdzi, że posiada 10 arów, a nie 960 m2. Jego wersję potwierdza nowa księga wieczysta. Jako podstawę wpisu wskazano wyrys z mapy z 1994 r. Czy to możliwe, że zmieniono powierzchnię działki w dokumentach? Jak sprostować tę różnicę? Sporne 40m2 ma dla mnie kluczowe znaczenie.
Różnice w powierzchni działki mogą wynikać z różnych powodów.
Pierwszym powodem zmiany powierzchni może być przejście z sytemu parcelowego na system działkowy. Powierzchnia parcel była określana w m2, zaś działki w zaokrągleniu do pełnych arów. Stąd tez działka w systemie parcelowym o powierzchni 960 m2 w systemie działkowym została określona jako 10 arów.
Drugim powodem może być dokonana modernizacja lub określenie granic w ramach np. postępowań rozgraniczeniowego. Rzecz jest w tym, iż generalnie w poprzednich latach powierzchnia działek dla potrzeb ewidencji określona była w sposób graficzny, na podstawie mapy, bez wchodzenia w teren i bez jednoznacznego ustalenia granic i ich punktów załamania. Dopiero modernizując ewidencję gruntów i budynków, a tym samym przechodząc z postaci graficznej i analogowej na cyfrową, dokonuje się określenia współrzędnych punktów załamania granic i na ich podstawie obliczana jest powierzchnia nieruchomości. W sporządzonym dla tego celu opracowaniu współrzędne części punktów załamania granic przyjmuje się na podstawie danych z terenu.
Jeżeli nie doszło do zmiany granic działki, to różnice w powierzchni wynikają z jednej z powyższych przyczyn. Jeżeli powodem zmiany powierzchni są inne powody, to właściciel przedmiotowej działki może złożyć wniosek do starosty o zmianę wpisu w ewidencji, a w przypadku odmowy złożyć odwołanie do wojewódzkiego inspektora nadzoru geodezyjnego. Złożenie takiego wniosku pozwoli otrzymać informację na temat powodów zmiany powierzchni w ewidencji. Uprawnienia do złożenia wniosku nie mają inne osoby, np. sąsiedzi, którzy nie mają interesu prawnego
Gdyby doszło do zmiany powierzchni w wyniku zmian prawnych, to zmiana w ewidencji poprzedzona byłaby bądź postępowaniem rozgraniczeniowym, bądź innym postępowaniem sądowym, które byłoby podstawą zmiany powierzchni.
Pierwszy przykład dotyczy rolnika, który odziedziczył po rodzicach działkę rolną o powierzchni 1,5 ha. Po latach postanowił podzielić ją między dzieci i złożył wniosek o podział nieruchomości. Podczas analizy dokumentów okazało się, że według ewidencji gruntów jego działka ma 1,48 ha. Zdziwiony sprawdził stare akty notarialne i znalazł dokumenty wskazujące na 1,5 ha. Po konsultacji z geodetą dowiedział się, że w przeszłości dokonano modernizacji ewidencji, a powierzchnia została obliczona na nowo na podstawie współrzędnych geodezyjnych. Rolnik zdecydował się na sprostowanie wpisu, lecz musiał przejść przez długotrwałą procedurę administracyjną.
Drugi przykład to historia małżeństwa, które kupiło działkę budowlaną w latach 80. Na akcie notarialnym widniała powierzchnia 750 m². Po latach, gdy planowali sprzedaż nieruchomości, potencjalny kupiec zwrócił uwagę, że w księdze wieczystej zapisano 730 m². Po dochodzeniu w starostwie okazało się, że przy modernizacji map cyfrowych skorygowano granice zgodnie z nowymi pomiarami. Różnica wynikała z nieprecyzyjnego pomiaru przy tworzeniu pierwotnej mapy. Małżeństwo musiało zlecić ponowne pomiary geodezyjne i wnioskować o korektę wpisu.
Trzeci przypadek dotyczy dewelopera, który zakupił działkę inwestycyjną o powierzchni 3000 m². Po uzyskaniu warunków zabudowy zlecił geodecie dokładne pomiary. Okazało się, że faktyczna powierzchnia wynosi 2950 m². Przyczyną okazały się błędy w dawnych dokumentach – pierwotnie grunt podzielono ręcznie na mapie analogowej, a podczas cyfryzacji wprowadzono nowe dane. Deweloper złożył wniosek o sprostowanie, lecz otrzymał odmowę, ponieważ wpis w ewidencji gruntów był zgodny z aktualnymi pomiarami. Musiał dostosować projekt inwestycji do nowej powierzchni.
Zmiana powierzchni działki w dokumentach może wynikać z różnych przyczyn, takich jak modernizacja ewidencji gruntów, przejście z systemu parcelowego na działkowy czy korekty granic po precyzyjniejszych pomiarach geodezyjnych. Różnice te mogą mieć istotne konsekwencje dla właścicieli nieruchomości, zwłaszcza przy sprzedaży, podziale lub planowaniu inwestycji. W przypadku wątpliwości warto sprawdzić dokumenty źródłowe i złożyć wniosek o wyjaśnienie lub sprostowanie wpisu. Jeśli zmiana powierzchni wynika z błędu, możliwe jest jej skorygowanie w drodze postępowania administracyjnego lub sądowego.
Jeśli masz wątpliwości dotyczące zmiany powierzchni swojej działki, chcesz zweryfikować wpisy w ewidencji gruntów lub potrzebujesz pomocy w sprostowaniu dokumentów, skorzystaj z profesjonalnych porad prawnych online. Nasi eksperci pomogą Ci przeanalizować sytuację, wyjaśnią obowiązujące przepisy i wskażą najlepsze rozwiązania. Skontaktuj się z nami, aby szybko i wygodnie uzyskać fachową pomoc bez wychodzenia z domu.
1. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane - Dz.U. 1994 nr 89 poz. 414
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Tomasz Ciasnocha
Magister prawa, absolwent Uniwersytetu Rzeszowskiego. Aplikację sadową również ukończył w Rzeszowie. Specjalizuje się w prawie administracyjnym oraz cywilnym, na co dzień zajmuje się gospodarką nieruchomościami. Dzięki stałej współpracy z bankiem spółdzielczym doskonale orientuje się w prawie bankowym. Za sprawą pobytu na uniwersytecie katolickim w Angers we Francji oraz stażu w firmie ubezpieczeniowej AXA, również w Angers, poznał dość dobrze prawo francuskie. Językiem francuskim posługuje się w stopniu biegłym. Prywatnie interesuje się ochroną prawną człowieka, w szczególności wynikającą z Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.
Zapytaj prawnika