• Data: 2023-09-20 • Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Otrzymałem pismo o wykonaniu przyłącza kanalizacji do wykonanej 3 lata temu kanalizacji miejskiej. Ww. kanalizacja jest po drugiej stronie drogi od posesji. Pismo wzywa mnie do złożenia prośby o wydanie warunków do końca miesiąca i wykonania przyłącza do jesieni. Wykonanie to z mojej strony na terenie posesji nie budzi zastrzeżeń, natomiast wykonanie przebicia na drugą stronę ulicy uważam za nadużycie. Mam też zastrzeżenie odnośnie tego, czy to ja mam wystąpić o warunki przyłącza, czy zakład gospodarki ma mi wydać te warunki. Na posesji jest zbiornik stały. Nowy kanał sanitarny został wybudowany w drodze od tyłu działki, nie w dojazdowej.
Zgodnie z art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków przyłącze kanalizacyjne to odcinek przewodu łączącego wewnętrzną instalację kanalizacyjną w nieruchomości odbiorcy usług z siecią kanalizacyjną, za pierwszą studzienką, licząc od strony budynku, a w przypadku jej braku do granicy nieruchomości gruntowej.
Nadto zwracam uwagę, że „przyłączem kanalizacyjnym jest przewód łączący wewnętrzną instalację kanalizacyjną zakończoną studzienką w nieruchomości odbiorcy usług z siecią kanalizacyjną, na odcinku od studzienki do sieci kanalizacyjnej. Zatem to ustawodawca określił podmiot, obowiązany do poniesienia kosztów przyłącza, zaś przepis art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy z 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, stanowi o obowiązku właściciela przyłączenia nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej” (wyrok SA w Warszawie, sygn. akt VII AGa 1747/18).
Zaznaczam także, że „jeżeli na nieruchomości znajduje się studzienka kanalizacyjna, to przyłączem jest odcinek przewodu pomiędzy wewnętrzną instalacją a tą studzienką, natomiast dalsza część przewodu do rury głównej stanowi już element sieci” (wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 22 czerwca 2021 r., sygn. akt II SA/Wr 619/20).
Wobec powyższego w świetle aktualnego orzecznictwa uznać należy, że „jeżeli na nieruchomości znajduje się studzienka kanalizacyjna, to przyłączem jest odcinek przewodu pomiędzy wewnętrzną instalacją a tą studzienką, natomiast dalsza część przewodu do rury głównej stanowi już element sieci. Jeżeli na nieruchomości brak jest studzienki, to przyłączem jest odcinek przewodu pomiędzy wewnętrzną instalacją a granicą nieruchomości, dalsza część tego przewodu prowadząca do sieci stanowi element tejże sieci” (wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 22 czerwca 2021 r., sygn. akt II SA/Wr 619/20).
Zaś „budowę przyłączy do sieci, o których mowa w art. 2 pkt 5 ustawy z 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, rozumianych jako przewód łączący wewnętrzną instalację kanalizacyjną zakończoną studzienką w nieruchomości odbiorcy usług z siecią kanalizacyjną, na odcinku od studzienki do kanalizacji, zapewnia na własny koszt osoba ubiegająca się o przyłączenie nieruchomości” (wyrok WSA w Gdańsku z dnia 22 kwietnia 2020 r., sygn. akt II SA/Gd 672/19).
Następnie wyjaśniam, że zgodnie z zapisami art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez przyłączenie nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej lub, w przypadku gdy budowa sieci kanalizacyjnej jest technicznie lub ekonomicznie nieuzasadniona, wyposażenie nieruchomości w zbiornik bezodpływowy nieczystości ciekłych lub w przydomową oczyszczalnię ścieków bytowych, spełniające wymagania określone w przepisach odrębnych; przyłączenie nieruchomości do sieci kanalizacyjnej nie jest obowiązkowe, jeżeli nieruchomość jest wyposażona w przydomową oczyszczalnię ścieków spełniającą wymagania określone w przepisach odrębnych.
Z powyższego przepisu wynika, że w opisanym przypadku istnieje obowiązek podłączenia do kanalizacji.
Jednakże zauważyć należy, że w myśl art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne jest obowiązane zapewnić budowę urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych, ustalonych przez gminę w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, w zakresie uzgodnionym w wieloletnim planie rozwoju i modernizacji, o którym mowa w art. 21 ust. 1. Dopiero realizację budowy przyłączy do sieci oraz studni wodomierzowej, pomieszczenia przewidzianego do lokalizacji wodomierza głównego i urządzenia pomiarowego zapewnia na własny koszt osoba ubiegająca się o przyłączenie nieruchomości do sieci.
Nadto wskazuję, że „akt nakazujący przyłączenie do sieci ma charakter związany, co oznacza, że w przypadku spełnienia przesłanek wskazanych we właściwych przepisach, organ ma obowiązek wydać decyzję o takiej treści. Konieczność jej wydania nie została pozostawiona ocenie organu i nie ma charakteru uznaniowego, nie zależy od takich okoliczności, jak sytuacja życiowa czy majątkowa osoby zobowiązanej” (wyrok WSA w Warszawie z dnia 27 lutego 2020 r., sygn. akt IV SA/Wa 2784/19).
Nie można również pominąć faktu, że „z faktu, że sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę należą do zadań własnych gminy nie wynika jeszcze kompetencja dla organu stanowiącego gminy do wprowadzania opłat za wydanie warunków przyłączenia do sieci podmiotów chcących z niej korzystać. Przyłączenie do sieci nie może być zatem uzależnione od poniesienia przez odbiorcę jeszcze innych kosztów, niż wymienione w art. 15 ust. 2 ustawy z 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków” (wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 10 maja 2018 r., sygn. akt II SA/Go 160/18).
Podsumowując, przepisy nakładają na właściciela nieruchomości obowiązku wybudowania przyłącza na jego koszt. Skoro element pod drogą jest częścią sieci, uznać należałoby, że nie wchodzi w zakres obowiązków właściciela nieruchomości przyłączanej, a jest elementem sieci, za który odpowiada gmina. Nie wiem jednak, jakie argumenty przytacza gmina, która jest w posiadaniu wszelkich informacji i dokumentacji w sprawie.
Przykład z małego osiedla: W pewnym osiedlu mieszkalnym, którego mieszkańcy musieli przeprowadzić przyłącze kanalizacyjne, okazało się, że odcinek przewodu prowadzący przez drogę wewnętrzną był uznany za część sieci kanalizacyjnej. Zgodnie z przepisami, mieszkańcy ponieśli koszty budowy przyłącza, ale nie musieli inwestować w przeprowadzenie przewodów pod drogą, ponieważ była to część sieci zarządzanej przez gminę. Mimo tego, gmina zażądała, by mieszkańcy sfinansowali część prac, co wywołało protesty.
Przykład z dużego miasta: W jednym z większych miast gmina nakazała mieszkańcom przyłączenie nieruchomości do nowo wybudowanej kanalizacji miejskiej. Okazało się, że budowa przyłącza na drugą stronę drogi wiązała się z ogromnymi kosztami dla właścicieli, ponieważ teren był trudny do przejścia. Pomimo sprzeciwu, gmina stwierdziła, że to mieszkańcy mają ponieść koszty wykonania tych prac, choć część przewodów przebiegała przez teren publiczny.
Przykład z obszaru wiejskiego: W pewnej wsi, gdzie sieć kanalizacyjna została zbudowana kilka lat temu, właściciele posesji byli zobowiązani do wykonania przyłącza, ale tylko na swoim terenie. Kiedy nadszedł czas realizacji przyłączenia do kanalizacji, mieszkańcy zaczęli się zastanawiać, dlaczego muszą wykonać prace na drodze, która była w gestii gminy. Gmina wskazała, że to właściciele nieruchomości powinni dbać o całe przyłącze, choć część instalacji nie dotyczyła ich działki.
Kwestia obowiązku wykonania przyłącza kanalizacyjnego wiąże się z obowiązkiem właściciela nieruchomości, ale zakres prac oraz odpowiedzialność za część przewodów prowadzących przez publiczne drogi budzą wątpliwości. Zgodnie z przepisami, właściciele muszą ponieść koszty związane z przyłączeniem do sieci kanalizacyjnej na swoim terenie, jednak elementy sieci znajdujące się pod drogami publicznymi są odpowiedzialnością gminy. Ważne jest, aby w takich sytuacjach zrozumieć, które prace rzeczywiście należą do właścicieli nieruchomości, a które stanowią część infrastruktury gminnej.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online, które pomogą Ci zrozumieć obowiązki związane z przyłączeniem do kanalizacji oraz inne kwestie prawne dotyczące nieruchomości. Nasz zespół ekspertów udzieli szczegółowych informacji, analizując Twoją sytuację i doradzając najlepsze rozwiązania prawne. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać szybkie i rzetelne wsparcie, które pomoże Ci podjąć odpowiednie kroki.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończyła aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała współpracując z kancelariami prawnymi. Specjalizuje się głównie w prawie gospodarczym, prawie pracy, prawie zamówień publicznych, a także w prawie konsumenckim i prawie administracyjnym. Obecnie prowadzi własną kancelarię radcowską oraz obsługuje spółki i instytucje państwowe.
Zapytaj prawnika