Działki z przeznaczeniem na ogrody działkowe

Zakładanie ogrodów działkowych ROD

Sprawy związane z zakładaniem, funkcjonowaniem i likwidacją ogródków działkowych reguluje ustawa z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. z 2017 r., poz. 2176). W art. 7 stanowi ona, że rodzinne ogródki działkowe (ROD) zakładane są na gruntach stanowiących własność Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego oraz stowarzyszeń ogrodowych. Jeżeli grunt stanowi własność Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego, to po podjęciu właściwej uchwały przez radę gminy (w przypadku gruntu jst) lub zarządzenia przez starostę (w przypadku gruntów Skarbu Państwa) może on być w drodze umowy sprzedawany, oddawany w nieodpłatne lub odpłatne użytkowanie na czas nieoznaczony lub użytkowanie wieczyste stowarzyszeniom ogrodowym z przeznaczeniem na zakładanie i prowadzenie ROD (art. 8 i 9 ustawy).

Zobacz też: Odrolnienie 500 m2

Działki w rękach prywatnych

Tu sytuacja wygląda zgoła inaczej. Grunt jest własnością osoby fizycznej – czyli Pana, a wskazana powyżej ustawa nie przewiduje niestety ustanawiania ROD na terenach prywatnych.

Pisze Pan, że „nabywcy takich działek mogliby oczywiście powołać stowarzyszenie działkowców”. Gdyby potencjalni działkowcy najpierw nabyli grunt od Pana, a następnie powołali stowarzyszenie (zgodnie z ustawą – ogrodowe, a nie działkowców), musieliby posiadany przez siebie teren przekazać na własność stowarzyszenia, ponieważ – zgodnie z ustawą – ROD mogą być zakładane na terenach stanowiących własność stowarzyszenia, a nie osób prywatnych, choćby nawet byli jego członkami.

Założenie stowarzyszenia ogrodowego i nabycie działek

Kolejność działań może być również odwrotna: najpierw potencjalni nabywcy powołują stowarzyszenie, a następnie – jako stowarzyszenie, a nie jako osoby fizyczne – kupują od Pana teren pod ogródki. Wówczas, zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy, stowarzyszenie mogłoby zająć się podzieleniem gruntu na teren ogólny i poszczególne działki, budową infrastruktury ogrodowej i zagospodarowaniem ROD.

Jeżeli chodzi o samo stowarzyszenie ogrodowe, ustawa o rodzinnych ogrodach działkowych w art. 2 pkt 6 stanowi, że jest nim stowarzyszenie w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach, powołane wyłącznie w celu zakładania i prowadzenia rodzinnych ogrodów działkowych. Stowarzyszenie może podlegać wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego i posiadać osobowość prawną, wówczas do jego założenia wymaganych jest co najmniej siedem osób. Możliwa jest również forma uproszczona, czyli tzw. stowarzyszenie zwykłe: nie posiada ono osobowości prawnej i rejestrowane jest w ewidencji prowadzonej przez właściwego starostę, a do jego założenia wystarczą tylko trzy osoby.

Pamiętać należy, że stowarzyszenie ogrodowe może być powołane tylko w jednym celu – zakładania i prowadzenia rodzinnych ogrodów działkowych. Jeśli celów będzie więcej lub będą one inne niż powyższy, podmiot ten nie będzie stowarzyszeniem ogrodowym w rozumieniu ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych, a tym samym będzie pozbawiony np. możliwości uzyskiwania dotacji celowych z gminy na prowadzenie ROD.

Organizacja prywatnych ogrodów działkowych

Teoretycznie możliwa jest również organizacja prywatnych ogródków działkowych, nieobjętych regulacjami ustawy o rodzinnych ogródkach działkowych. Pan – jako właściciel terenu – poczyniłby inwestycje związane z budową infrastruktury, podzielił teren na poszczególne działki, a następnie wynajmował je osobom prywatnym. Wymagałoby to jednak znacznego nakładu sił i środków przy trudnej do przewidzenia stopie zwrotu z poczynionych inwestycji. Ponadto pana klienci nie byliby wówczas działkowcami w rozumieniu ustawy.

Pyta Pan ponadto o decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego. Zgodnie z art. 4 ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych: „ROD są urządzeniami użyteczności publicznej, służącymi zaspokajaniu wypoczynkowych, rekreacyjnych i innych potrzeb socjalnych członków społeczności lokalnych poprzez zapewnienie im powszechnego dostępu do ROD oraz działek dających możliwość prowadzenia upraw ogrodniczych na własne potrzeby, a także podniesienie standardów ekologicznych otoczenia.” Fakt posiadania przez ROD przymiotu użyteczności publicznej nie oznacza jednak, że ich urządzanie stanowi inwestycję celu publicznego. Katalog celów publicznych określa art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Zakres jest szeroki i otwarty, gdyż ostatni punkt dotyczy celów określonych w odrębnych ustawach, jednakże nie obejmuje on tworzenia ogródków działkowych.

Podsumowując, ogródki działkowe w rozumieniu ustawy mogą być zakładane jedynie na gruntach będących własnością Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego oraz stowarzyszeń ogrodowych. Wobec powyższego nabywcy Pańskiego terenu musieliby albo po transakcji założyć stowarzyszenie ogrodowe i przekazać działki na jego własność, albo wcześniej zrzeszyć się w stowarzyszeniu, które następnie mogłoby zakupić od Pana nieruchomości pod ogródki.

Możliwe jest również utworzenie prywatnych ogródków działkowych, lecz byłaby to działalność nieobjęta ustawą o rodzinnych ogrodach działkowych.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa o rodzinnych ogrodach działkowych

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.