Działki z przeznaczeniem na ogrody działkowe

• Autor: Grzegorz Partyka

Mam w mieście powiatowym trzy działki przyległe, każda o pow. 1 ha, przeznaczone w studium zagospodarowania przestrzennego na ogrody działkowe. Zastanawiam się nad możliwością prawną urządzenia tych ogrodów. Najkorzystniejszy byłby podział przeze mnie każdej działki na 20 mniejszych – po 500 m2. Ich nabywcy mogliby oczywiście powołać stowarzyszenie działkowców. Według zapisu w studium są to „tereny otwarte i niezurbanizowane, z następującymi zasadami zagospodarowania: zakaz lokalizacji budynków, z wyjątkiem zabudowy zagrodowej, dopuszcza się zalesienie, dopuszcza się urządzanie ogrodów działkowych, dopuszcza się lokalizację urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii, w tym o mocy przekraczającej 100 kW, z wyjątkiem elektrowni wiatrowych”. Moje działki leżą na skraju tego terenu, są uprawiane, ale w całości mieszczą się w granicach administracyjnych miasta. Miasto nie przewiduje w najbliższym czasie sporządzania dla tego terenu planu miejscowego, tak więc konieczne byłoby wydanie decyzji o warunkach zabudowy (może decyzji o lokalizacji celu publicznego?). Jakie są możliwości urządzenia tych ogrodów?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Działki z przeznaczeniem na ogrody działkowe

Zakładanie ogrodów działkowych ROD

Sprawy związane z zakładaniem, funkcjonowaniem i likwidacją ogródków działkowych reguluje ustawa z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. z 2017 r., poz. 2176). W art. 7 stanowi ona, że rodzinne ogródki działkowe (ROD) zakładane są na gruntach stanowiących własność Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego oraz stowarzyszeń ogrodowych. Jeżeli grunt stanowi własność Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego, to po podjęciu właściwej uchwały przez radę gminy (w przypadku gruntu jst) lub zarządzenia przez starostę (w przypadku gruntów Skarbu Państwa) może on być w drodze umowy sprzedawany, oddawany w nieodpłatne lub odpłatne użytkowanie na czas nieoznaczony lub użytkowanie wieczyste stowarzyszeniom ogrodowym z przeznaczeniem na zakładanie i prowadzenie ROD (art. 8 i 9 ustawy).

Zobacz też: Odrolnienie 500 m2

Działki w rękach prywatnych

Tu sytuacja wygląda zgoła inaczej. Grunt jest własnością osoby fizycznej – czyli Pana, a wskazana powyżej ustawa nie przewiduje niestety ustanawiania ROD na terenach prywatnych.

Pisze Pan, że „nabywcy takich działek mogliby oczywiście powołać stowarzyszenie działkowców”. Gdyby potencjalni działkowcy najpierw nabyli grunt od Pana, a następnie powołali stowarzyszenie (zgodnie z ustawą – ogrodowe, a nie działkowców), musieliby posiadany przez siebie teren przekazać na własność stowarzyszenia, ponieważ – zgodnie z ustawą – ROD mogą być zakładane na terenach stanowiących własność stowarzyszenia, a nie osób prywatnych, choćby nawet byli jego członkami.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Założenie stowarzyszenia ogrodowego i nabycie działek

Kolejność działań może być również odwrotna: najpierw potencjalni nabywcy powołują stowarzyszenie, a następnie – jako stowarzyszenie, a nie jako osoby fizyczne – kupują od Pana teren pod ogródki. Wówczas, zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy, stowarzyszenie mogłoby zająć się podzieleniem gruntu na teren ogólny i poszczególne działki, budową infrastruktury ogrodowej i zagospodarowaniem ROD.

Jeżeli chodzi o samo stowarzyszenie ogrodowe, ustawa o rodzinnych ogrodach działkowych w art. 2 pkt 6 stanowi, że jest nim stowarzyszenie w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach, powołane wyłącznie w celu zakładania i prowadzenia rodzinnych ogrodów działkowych. Stowarzyszenie może podlegać wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego i posiadać osobowość prawną, wówczas do jego założenia wymaganych jest co najmniej siedem osób. Możliwa jest również forma uproszczona, czyli tzw. stowarzyszenie zwykłe: nie posiada ono osobowości prawnej i rejestrowane jest w ewidencji prowadzonej przez właściwego starostę, a do jego założenia wystarczą tylko trzy osoby.

Pamiętać należy, że stowarzyszenie ogrodowe może być powołane tylko w jednym celu – zakładania i prowadzenia rodzinnych ogrodów działkowych. Jeśli celów będzie więcej lub będą one inne niż powyższy, podmiot ten nie będzie stowarzyszeniem ogrodowym w rozumieniu ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych, a tym samym będzie pozbawiony np. możliwości uzyskiwania dotacji celowych z gminy na prowadzenie ROD.

Organizacja prywatnych ogrodów działkowych

Teoretycznie możliwa jest również organizacja prywatnych ogródków działkowych, nieobjętych regulacjami ustawy o rodzinnych ogródkach działkowych. Pan – jako właściciel terenu – poczyniłby inwestycje związane z budową infrastruktury, podzielił teren na poszczególne działki, a następnie wynajmował je osobom prywatnym. Wymagałoby to jednak znacznego nakładu sił i środków przy trudnej do przewidzenia stopie zwrotu z poczynionych inwestycji. Ponadto pana klienci nie byliby wówczas działkowcami w rozumieniu ustawy.

Pyta Pan ponadto o decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego. Zgodnie z art. 4 ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych: „ROD są urządzeniami użyteczności publicznej, służącymi zaspokajaniu wypoczynkowych, rekreacyjnych i innych potrzeb socjalnych członków społeczności lokalnych poprzez zapewnienie im powszechnego dostępu do ROD oraz działek dających możliwość prowadzenia upraw ogrodniczych na własne potrzeby, a także podniesienie standardów ekologicznych otoczenia.” Fakt posiadania przez ROD przymiotu użyteczności publicznej nie oznacza jednak, że ich urządzanie stanowi inwestycję celu publicznego. Katalog celów publicznych określa art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Zakres jest szeroki i otwarty, gdyż ostatni punkt dotyczy celów określonych w odrębnych ustawach, jednakże nie obejmuje on tworzenia ogródków działkowych.

Podsumowując, ogródki działkowe w rozumieniu ustawy mogą być zakładane jedynie na gruntach będących własnością Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego oraz stowarzyszeń ogrodowych. Wobec powyższego nabywcy Pańskiego terenu musieliby albo po transakcji założyć stowarzyszenie ogrodowe i przekazać działki na jego własność, albo wcześniej zrzeszyć się w stowarzyszeniu, które następnie mogłoby zakupić od Pana nieruchomości pod ogródki.

Możliwe jest również utworzenie prywatnych ogródków działkowych, lecz byłaby to działalność nieobjęta ustawą o rodzinnych ogrodach działkowych.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Grzegorz Partyka

O autorze: Grzegorz Partyka





Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

porady prawne online ePorady24.pl

prawo spadkowe

odpowiedziprawne.pl

Zadaj pytanie » Szukamy prawnika »