• Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Chcę zakupić działkę budowlaną o powierzchni 2000 m2 i wybudować na niej dwa wolnostojące domy jednorodzinne sąsiadujące ze sobą, lecz plan zagospodarowania przestrzennego rozgranicza działkę dosłownie w połowie na działkę pod zabudowę jednorodzinną mieszkaniową, a w drugiej połowie na działkę pod zabudowę zagrodową (no i tu pojawia się problem!). Nie jestem rolnikiem, aby móc wybudować dom na tej części zagrodowej. Czy szwagier rolnik (jako np. dzierżawca tej działki) może uzyskać pozwolenie na budowę? Przekształcenie tej działki budowlano-zagrodowej nie wchodzi w grę (za dużo czasu). Co mogę zrobić?
Zgodnie z § 3 pkt 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1422 z późn. zm.), poprzez zabudowę jednorodzinną rozumieć: jeden budynek mieszkalny jednorodzinny lub zespól takich budynków, budynkami garażowymi i gospodarczymi.
Definicja budynku mieszkalnego jednorodzinnego określona została w art. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2018 r. poz. 1202): „należy przez to rozumieć budynek wolno stojący albo budynek w ze bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych stanowiący konstrukcyjnie samodzielną całość, w którym dopuszcza się wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30% powierzchni całkowitej budynku”.
Zobacz też: Działka leśna co można zbudować
Z kolei poprzez zabudowę zagrodową, zgodnie z § 3 pkt 3 rozporządzenia w warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, należy rozumieć: w szczególności budynki mieszkalne, budynki gospodarcze lub inwentarskie w rodzinnych gospodarstwach rolnych, hodowlanych lub ogrodniczych oraz w gospodarstwach leśnych.
Zabudowa jest zakwalifikowana do zabudowy zagrodowej, która służy przede wszystkim prowadzeniu działalności gospodarczej i stanowi miejsce zamieszkania i pracy rolnika. Zgodnie z zasadami zagospodarowania przestrzennego w skład zabudowy zagrodowej powinny wchodzić oprócz budynków mieszkalnych budynki i budowle przeznaczone do działalności i produkcji rolnej, takie jak: stodoła, obora, szopa itd.
Przeczytaj też: RM zabudowa zagrodowa
Wprawdzie tak zabudowa jednorodzinna, jak i zabudowa budynkiem, mieszkalnym w ramach zabudowy zagrodowej służą realizacji tego samego celu – zamieszkiwaniu, jednak z uwagi na różny sposób zagospodarowania terenu nie można przyjąć, że zabudowa jednorodzinna stanowi kontynuację funkcji zabudowy zagrodowej. Zabudowa zagrodowa służy bowiem przede wszystkim prowadzeniu działalności gospodarczej i stanowi miejsce zamieszkania i pracy rolnika, a grunty zajęte pod budynki mieszkalne w gospodarstwach rolnych uznaje się za grunty wykorzystywane rolniczo.
Zobacz również: Niedokończony remont mieszkania
Na zabudowę terenu siedliskowego ma prawo tylko rolnik i tylko w związku z prowadzoną działalnością rolniczą, swoim gospodarstwem rolnym. Fakt, iż jest rolnikiem, nie ma znaczenia, jeśli zabudowa nie będzie służyła do celów rolniczych, związanych z gospodarstwem rolnym – bo np. samo gospodarstwo leży gdzieś daleko.
Nadto inwestor nie musi być właścicielem działki. W myśl art. 32 ust. 4 pkt 2 Prawa budowlanego „pozwolenie na budowę może być wydane wyłącznie temu, kto złożył oświadczenie, pod rygorem odpowiedzialności karnej, o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane”.
Stosownie do treści przepisu art. 3 pkt 11 Prawa budowlanego, „gdy mowa o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane – należy przez to rozumieć tytuł prawny wynikający z prawa własności, użytkowania wieczystego, zarządu, ograniczonego prawa rzeczowego albo stosunku zobowiązaniowego, przewidującego uprawnienia do wykonywania robót budowlanych”.
W obecnym stanie prawnym obowiązkiem inwestora nie jest wykazanie prawa do dysponowaniem nieruchomością na cele budowlane, a jedynie złożenie oświadczenia, pod rygorem odpowiedzialności karnej, o posiadaniu takiego prawa, to jednak w orzecznictwie sądowoadministracyjnym powstałym na tle powyższego przepisu powszechnie przyjęty jest pogląd, że wspomniane oświadczenie nie jest niewzruszalne, ale stanowi jedynie środek dowodowy, podlegający badaniu przez organ co do zgodności z rzeczywistym stanem prawnym, w szczególności w razie wątpliwości, co do prawa inwestora do dysponowania nieruchomością na cele budowlane (por. wyroki NSA z dnia 9 października 2009 r., sygn. akt II OSK 1534/08, 15 grudnia 2008 r. , sygn. akt II OSK 1618/07, i 4 stycznia 2008 r., sygn. akt II OSK 1791/06).
Każda umowa – dzierżawy, użyczenia, zarządu, zezwalająca jednocześnie na budowę jest akceptowalna.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion
Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.
Zapytaj prawnika