• Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Posiadam grunty orne, miedzy którymi są wytyczone drogi dojazdowe widniejące jedynie na mapie ewidencyjnej. Chciałbym odkupić od gminy te drogi, gdyż w tej chwili są zaorane i nikt z nich nigdy nie korzystał. Jak przeprowadzić wykup drogi wewnętrznej gminnej przebiegającej miedzy gruntami ornymi? Jakie koszty będę musiał ponieść w związku z likwidacją (przekształceniem) tych dróg na grunty orne?
Sprawa nie jest taka prosta. Musi Pan zacząć od wniosku do gminy o wykup gruntu. Może okazać się to w ogóle niemożliwe. Musi zostać podjęta uchwała w sprawie wyrażenia zgody na sprzedaż konkretnie oznaczonej nieruchomości w trybie bezprzetargowym.
Zgodnie z treścią art. 37 ust. 2 pkt 6 ustawy o samorządzie gminnym – nieruchomości stanowiące własność gminy mogą być zbywane w drodze bezprzetargowej, jeśli mogą poprawić warunki zagospodarowania nieruchomości przyległej, stanowiącej własność osoby, która zamierza tę nieruchomość nabyć, jeżeli nie mogą być zagospodarowane jako odrębne nieruchomości.
Jest to możliwe, gdy nieruchomości stanowiące własność gminy mogą poprawić warunki zagospodarowania nieruchomości przyległej stanowiącej własność osoby, która zamierza tę nieruchomość nabyć, jeżeli nie mogą być zagospodarowane jako odrębne nieruchomości. Rada gminy musi wyrazić zgodę na sprzedaż w trybie bezprzetargowym niezabudowanej działki właścicielowi działki przylegającej.
W opisanej sprawie działka jest drogą i może być tak zagospodarowana. Skoro jest to droga gminna, prawdopodobnie nie będzie jej Pan mógł kupić. Jeśli jednak to się powiedzie, to kolejnym krokiem jest przekształcenie.
Zobacz też: Pas drogowy na prywatnym gruncie
Zgodnie z treścią załącznika numer 6 do rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, pkt 3 pkt 7 lit. a – do użytku gruntowego o nazwie „drogi” zalicza się grunty w granicach pasów drogowych dróg publicznych i dróg wewnętrznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych.
Grunty zajęte pod wewnętrzną komunikację gospodarstw rolnych, leśnych oraz poszczególnych nieruchomości nie są drogą w rozumieniu rozporządzenia. Grunty te wlicza się do przyległego do nich użytku gruntowego (podobnie wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 17 stycznia 2008 r. sygn. akt I SA/Wr 1440/07 oraz wyrok NSA z dnia 27 maja 2008 r., sygn. akt II FSK 483/07). Stanowisko [...] takie zaprezentowane zostało także w wyrokach WSA w Warszawie, sygn. akt III SA/Wa 361/10 i III SA/Wa 226/10, oraz w wyroku NSA z dnia 16 października 2009 r., sygn. akt II FSK 784/08.
Niekiedy przeznaczenie gruntów jest określone przez miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, jeśli więc plan określa te działki na drogi, na szlaki komunikacyjne – to bez zmiany planu zagospodarowania nic Pan nie będzie mógł zrobić. Podstawę wniosku o zmianę stanowi art. 27 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, który stanowi: „zmiana studium lub planu miejscowego następuje w takim trybie, w jakim są one uchwalane”.
Jeśli już przejdzie Pan powyższe kroki, to zgodnie z art. 22 ust. 1 Prawa geodezyjnego i kartograficznego – ewidencję gruntów i budynków oraz gleboznawczą klasyfikację gruntów prowadzą starostowie. Na wniosek właściciela lub dzierżawcy zostaje wszczęte postępowanie dotyczące zmiany sposobu użytkowania gruntów.
Starostwo przesyła wnioskodawcy zawiadomienie o wszczęciu postępowania w 2 egzemplarzach oraz upoważnienie dla klasyfikatora wskazanego we wniosku do wykonania gleboznawczej klasyfikacji gruntu.
Po wykonaniu klasyfikacji zgodnie z art. 22 ust. 3 Prawa geodezyjnego i kartograficznego osoba zgłaszająca zmiany jest obowiązana dostarczyć dokumenty geodezyjne, kartograficzne i inne niezbędne do wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów i budynków, tzw. operat klasyfikacyjny.
Starosta wyda decyzję administracyjną, która stanowi podstawę do wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów i budynków, czyli zmianę na grunt rolny.
Szczegółowe informacje dotyczących klasyfikacji gleboznawczej gruntów można uzyskać w Wydziale Geodezji, Kartografii i Gospodarki Nieruchomościami Starostwa Powiatowego. Koszt usługi klasyfikatora uzależniony jest od wielkości obszaru klasyfikacji gruntów i wynosi ok. 370 zł za klasyfikację gruntów o powierzchni do 1 ha; 130 zł za każdy następny rozpoczęty hektar, plus VAT. Co więcej, dochodzi koszt usługi wykonanej przez geodetę, wynosi on od 300 zł w górę i uzależniony jest od obszaru, dla jakiego opracowywana jest dokumentacja geodezyjna.
Pan Marek jest właścicielem kilku działek rolnych, między którymi przebiegała w ewidencji stara droga gminna. Droga była nieużywana od lat, a Pan Marek od dawna łączył te działki w jedno pole uprawne. Po złożeniu wniosku do gminy i uzyskaniu zgody na sprzedaż bezprzetargową, udało mu się odkupić działkę drogową, a po przekształceniu jej na grunt orny powiększył swoją powierzchnię uprawną bez konieczności dodatkowych zabiegów.
Pani Anna odziedziczyła grunty orne, między którymi widniała na mapach wewnętrzna droga gminna. Faktycznie teren ten był nieprzejezdny i użytkowany rolniczo. Po konsultacjach w urzędzie gminy dowiedziała się, że bez zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nie będzie możliwe przejęcie drogi. Po przeprowadzeniu procedury zmiany planu oraz decyzji starosty, droga została przekwalifikowana i włączona do jej gospodarstwa.
Pan Tomasz, właściciel sadu, zorientował się, że ewidencyjna droga wewnętrzna przecina jego działkę, choć w terenie żadna droga nie istnieje. Złożył wniosek o wykup, gmina wyraziła zgodę, ale przed finalizacją transakcji konieczne było zlecenie klasyfikacji gleboznawczej i przygotowanie operatu przez geodetę. Po pokryciu kosztów usług i uzyskaniu decyzji starosty, droga została oficjalnie przekwalifikowana na grunt rolny, co pozwoliło mu bez przeszkód prowadzić uprawę.
Wykup drogi wewnętrznej od gminy to proces wymagający cierpliwości i zaangażowania. Kluczowe jest złożenie odpowiedniego wniosku do gminy i uzyskanie zgody na sprzedaż bezprzetargową, co zależy od wielu czynników, w tym od zapisów miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Nawet po zakupie konieczne jest przekształcenie działki z drogi na grunt rolny, co wiąże się z dodatkowymi formalnościami i kosztami, takimi jak klasyfikacja gleboznawcza czy opracowanie dokumentacji przez geodetę. Choć droga do celu może być długa, ostatecznie pozwala na uporządkowanie stanu prawnego i faktyczne wykorzystanie terenu zgodnie z potrzebami właściciela.
Jeżeli rozważasz wykup drogi wewnętrznej od gminy lub potrzebujesz pomocy w innych sprawach związanych z prawem nieruchomości, skorzystaj z naszych porad prawnych online. Zapewniamy szybki i wygodny kontakt z doświadczonymi prawnikami, którzy przeanalizują Twoją sytuację, wyjaśnią procedury krok po kroku i pomogą w przygotowaniu niezbędnych dokumentów. Dzięki naszej pomocy unikniesz niepotrzebnych błędów i sprawnie przeprowadzisz całą procedurę, oszczędzając czas i pieniądze.
1. Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne - Dz.U. 1989 nr 30 poz. 163
2. Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym - Dz.U. 1990 nr 16 poz. 95
3. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 17 stycznia 2008 r. sygn. akt I SA/Wr 1440/07
4. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 maja 2008 r., sygn. akt II FSK 483/07
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion
Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.
Zapytaj prawnika