Jak pozbyć się uciążliwej służebności przejazdu?

Obciążenie nieruchomości służebnością

W mojej ocenie, jeżeli sąsiad posiada dostęp do drogi publicznej, nie ma konieczności kontynuowania służebności gruntowej przez Państwa nieruchomości.

Zgodnie z treścią art. 285 § 1 Kodeksu cywilnego „nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa)”.

Zniesienie uciążliwej służebności

Co do zniesienia niniejszej służebności, to ustawa również przewidziała taka możliwość w postaci dwóch sposobów zniesienia niniejszego uprawnienia.

Niniejsze wynika bowiem z art. 294 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym „właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zniesienia służebności gruntowej za wynagrodzeniem, jeżeli wskutek zmiany stosunków służebność stała się dla niego szczególnie uciążliwa, a nie jest konieczna do prawidłowego korzystania z nieruchomości władnącej”.

Istnieje także możliwość zniesienia służebności bez wynagrodzenia na podstawie art. 295: „jeżeli służebność gruntowa utraciła dla nieruchomości władnącej wszelkie znaczenie, właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zniesienia służebności bez wynagrodzenia”.

Wykazanie zmiany stosunków

Zgodnie zatem z art. 294 właściciel nieruchomości obciążonej, chcąc skutecznie dochodzić roszczenia o zniesienie służebności gruntowej, musi wykazać, że nastąpiła zmiana stosunków, że wskutek zmiany stosunków służebność stała się dla niego szczególnie uciążliwa oraz że służebność gruntowa nie jest konieczna do prawidłowego korzystania z nieruchomości władnącej.

Zniesienie służebności gruntowej na podstawie art. 294 może nastąpić jedynie za wynagrodzeniem dla właściciela nieruchomości władnącej, chyba że zrzeknie się on tego wynagrodzenia w sposób wyraźny.

Utrata znaczenia służebności

Niniejsze w Pana przypadku jest dość łatwe do udowodnienia w zakresie np. nowego zagospodarowania Pana nieruchomości, uciążliwości ze strony sąsiad itp. Jeżeli jednak sąsiad posiada dostęp do innej drogi dojazdowej, to może Pan powołać się na treść art. 295, albowiem w takim przypadku można mówić o utracie wszelkiego znaczenia dla jego nieruchomości, gdyż sąsiad posiada dostęp do drogi z innej strony.

Przy ocenie utraty wszelkiego znaczenia służebności gruntowej dla nieruchomości władnącej powinno się uwzględniać w szczególności treść służebności, cel, w którym została ona ustanowiona, oraz społeczno-gospodarcze przeznaczenie nieruchomości władnącej. Z dorobku orzecznictwa wynika, że „utrata wszelkiego znaczenia” tylko wtedy stanowi podstawę zniesienia służebności gruntowej na podstawie art. 295, gdy ma charakter obiektywny i trwały. Utrata wszelkiego znaczenia służebności gruntowej nie występuje, gdy zwiększa ona użyteczność nieruchomości władnącej chociażby przez krótki okres w roku, np. w czasie jesiennych deszczy lub wiosennych roztopów (por. orzeczenie SN z 11.9.1957 r., sygn. akt 3 CR 710/57).

Wniosek do sądu

Z uwagi na powyższe, jeżeli sąsiad posiada równie dobrą – a nawet lepszą – drogę dojazdową do domu i jest ona połączona z drogą główną, jak najbardziej może Pan wystąpić do sądu z wnioskiem o zniesienie służebności. Jak wskazuje bowiem powyżej orzecznictwo, obecna służebność nie zwiększa użyteczności jego nieruchomości – bowiem sąsiad posiada tożsamy dojazd. Wszystko oczywiście zależy od całokształtu sprawy i postępowania dowodowego, ale wobec przedstawionego opisu mogą Państwo skutecznie wykazać, że służebność utraciła dla sąsiada wszelkie znaczenie.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼