• Data: 2023-08-16 • Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Moje pytania dotyczą prawa budowlanego. Sąsiad zarzuca mi w piśmie, iż moje elementy małej architektury w ogrodzie(donice na warzywa, konstrukcja linkowa na jeżyny, panele osłonowe ażurowe wys. 1,5 m) znajdują się zbyt blisko płotu, przez co utrudnia mu to pomalowanie ogrodzenia,. Powołuje się na prawo budowlane, ale bez konkretnych paragrafów. Czy w ustawie jest określona konieczna odległość elementów ogrodowych od płotu?
„Wspólną cechę wszystkich obiektów małej architektury stanowią ich niewielkie rozmiary. Lista obiektów z art. 3 pkt 4 Prawa budowlanego nie jest wyczerpująca i do obiektów małej architektury można zaliczyć także inne obiekty, poza wyraźnie w nim wymienionymi, jednak mogą to być jedynie obiekty niewielkie i rodzajowo podobne do tych, które zostały wymienione w art. 3 pkt 4 p.b.” (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 grudnia 2016 r., sygn. akt II OSK 1528/15).
Zaliczenie konkretnego obiektu budowlanego do budowli wymaga po pierwsze stwierdzenia, czy został on wprost wymieniony w art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego. Jeśli nie został wprost wskazany w katalogu ustawowym, to w dalszej kolejności należy ustalić, czy jest on podobny do obiektów wymienionych w tym katalogu i jednocześnie nie ma cech pozwalających na zaliczenie go do budynków albo obiektów małej architektury. Wobec tego obiekty budowlane niewymienione expressis verbis ani niepodobne do obiektów wymienionych w art. 3 pkt 3 nie mogą zostać zakwalifikowane jako budowle.
Budowla ziemna musi mieć przy tym charakter kubaturowy, być widoczna, istnieć w kategoriach obiektywnych i spełniać jakąś rolę, stanowiąc całość techniczno-użytkową (por. wyrok NSA z 30 października 2018 r., sygn. akt II OSK 2688/16.
Skoro żaden z wymienionych elementów ogrodowej architektury nie spełnia wymogów definicji zawartych w art. 3 pkt 2 Prawa budowlanego i nie jest budynkiem, nie odnoszą się do niego unormowania § 12 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 ze zm.). Przepis § 2 ust. 1 rozporządzenia określa przedmiotowy zakres unormowań tego aktu normatywnego. Przede wszystkim wskazuje na projektowanie i budowę budynków. Wprost nawiązuje także do budowli, spełniających funkcje użytkowe budynków. Bez względu jednak na to nawiązanie i ewentualne pełnienie przez sporną wiatę funkcji użytkowej budynku, rozważany przepis § 12 w sposób szczególny normuje zakres przedmiotowy regulacji odległości obiektu budowlanego od granicy działki. Hipoteza § 12 rozporządzenia obejmuje tylko budynki.
Nie ma przepisu, który nakazywałby zachowanie odległości od granicy obiektów ogrodowej architektury.
Pani Anna, właścicielka ogrodu w Warszawie, postanowiła zainstalować donice na warzywa oraz konstrukcję linkową na jeżyny tuż przy granicy działki. Po kilku miesiącach sąsiad zaczął skarżyć się na utrudnienia w malowaniu ogrodzenia, zarzucając, że rośliny oraz elementy konstrukcyjne są za blisko płotu. Pani Anna stwierdziła, że nie było żadnych przepisów, które by jej zabraniały takiej aranżacji, a sama mała architektura nie spełnia definicji budynku, więc nie podlega szczególnym regulacjom odległościowym.
Pan Marek w swoim ogrodzie postawił panel osłonowy o wysokości 1,5 metra, aby zapewnić większą prywatność. Sąsiad, który także planował malowanie ogrodzenia, zgłosił, że nie może do niego dotrzeć przez bliskość panelu. Pan Marek, zapoznając się z przepisami prawa budowlanego, stwierdził, że elementy ogrodowej architektury, takie jak ogrodzenia czy osłony, nie muszą spełniać wymogów dotyczących odległości od granicy działki, o ile nie są one budowlami w rozumieniu ustawy.
Właściciel małego domku w Krakowie zainstalował na swojej działce ażurowe osłony wzdłuż ogrodzenia. Sąsiad twierdził, że instalacja ta znajduje się zbyt blisko granicy działki, co uniemożliwia mu swobodne użytkowanie przestrzeni przy płocie. Po konsultacjach z prawnikiem okazało się, że tego typu elementy małej architektury nie podlegają szczególnym regulacjom odnośnie odległości od płotu, gdyż nie są one uznawane za obiekty budowlane w rozumieniu prawa.
Przepisy prawa budowlanego nie nakładają obowiązku zachowania określonej odległości dla elementów małej architektury ogrodowej od granicy działki, o ile nie spełniają one definicji budynku ani obiektu budowlanego. Konflikty, jakie mogą wyniknąć między sąsiadami, często mają charakter sporny, ale nie ma podstaw prawnych do nakazywania przesunięcia elementów ogrodu, takich jak donice czy panele osłonowe, o ile nie są one uznawane za budowle. W takich przypadkach warto kierować się zdrowym rozsądkiem oraz dobrą wolą, aby uniknąć nieporozumień.
Jeśli masz wątpliwości prawne dotyczące prawa budowlanego lub jakichkolwiek innych kwestii związanych z Twoim ogrodem, zapraszam do skorzystania z naszej oferty porad prawnych online. Nasz zespół doświadczonych prawników pomoże Ci w rozwiązaniu problemów związanych z interpretacją przepisów, a także udzieli wskazówek, jak najlepiej chronić swoje interesy w przypadku konfliktów sąsiedzkich. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać profesjonalną pomoc dostosowaną do Twoich potrzeb.
1. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane - Dz.U. 1994 nr 89 poz. 414
2. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 grudnia 2016 r., sygn. akt II OSK 1528/15
3. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 października 2018 r., sygn. akt II OSK 2688/16
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion
Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.
Zapytaj prawnika