Samowolne utwardzenie drogi gminnej - jaka kara grozi?

• Data: 2024-06-06 • Autor: Izabela Nowacka-Marzeion

Mieszkaniec samowolnie, bez zgłoszenia i jakiegokolwiek pozwolenia utwardził odcinek drogi. Jest to droga gminna, wytyczona kilkanaście lat temu, ale nigdy nie była użytkowana (to po prostu łąka), ponieważ wjazdy do posesji wszyscy mieszkańcy mają od innej drogi, która jest aktualnie w budowie. Gmina ze względu na bezcelowość i koszty nie miała i nie ma zamiaru tej drogi utwardzać, więc ów człowiek robi to na własną rękę. Stosuje przy tym materiały nienadające się do utwardzenia, nie spełnia to żadnych wymogów technicznych. Podniósł jednak poziom tej drogi i przy większych opadach zalewa sąsiednie działki i utrudnia dojście do nich. Co chwilę dodatkowo nawozi „coś” na tę drogę i przez wiele godziny ubija zagęszczarką. Czy jest to zgodne z prawem? Jeżeli nie, to jak go powstrzymać i jak kara mu za to grozi?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Samowolne utwardzenie drogi gminnej - jaka kara grozi?

Samowola budowlana na drodze gminnej

Jeśli droga jest drogą gminną, to za jej stan zasadniczo odpowiedzialny jest właściciel – gmina, i to do niej należy się zwrócić z wnioskiem o przywrócenie stanu poprzedniego – gmina powinna zadbać o stan drogi.

Niewątpliwie gmina wyciągnie konsekwencje wobec mieszkańca, bo dokonał samowoli na gruncie, do którego nie miał prawa dyspozycji na cele budowlane. Nadto podniósł teren, co naruszyło stosunki wodne.

Sprawę reguluje art. 29 ust. 1 pkt 1 Prawa wodnego, zgodnie z którym – właściciel gruntu nie może zmieniać stanu wody na gruncie, a zwłaszcza kierunku odpływu znajdującej się na jego gruncie wody opadowej ani kierunku odpływu ze źródeł. Przepis ten ma generalny charakter i obejmuje swym zakresem szeroki wachlarz sytuacji faktycznych, określonych przez ustawodawcę mianem „zmian stanu wody na gruncie”, z których zmiana kierunku odpływu i jego wielkości jest tylko jedną z możliwych sytuacji. Stan wody na gruncie, o jakim mowa w przepisie i jaki podlega ochronie, to nie tylko stan naturalny, ale także ustabilizowany stan wywołany określonym zagospodarowaniem terenu. Poszczególne etapy legalnego zagospodarowywania terenu prowadzą do określonych układów stosunków wodnych i stan ten podlega ochronie. Każda kolejna zmiana w zagospodarowaniu terenu, która modyfikuje stan istniejący, może być rozważana z punktu widzenia kryteriów art. 29 ust. 1 pkt 1 Prawa wodnego. Jeżeli stan zagospodarowania działki powstały w wyniku robót budowlanych – nawet tych prowadzonych na podstawie odpowiednich pozwoleń organów administracji – nie jest w praktyce optymalny i wywiera negatywny wpływ na nieruchomości sąsiednie w zakresie stosunków wodnych, istnieją podstawy do wydania rozstrzygnięć na podstawie art. 29 ust. 3 Prawa wodnego.

Oczywiście przepis ww. mówi o właścicielu, ale samowoli dopuścił się mieszkaniec, i to on zostanie zobligowany do przywrócenia stanu poprzedniego.

Roszczenie przewidziane zostało w art. 222 § 2 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z jego treścią, przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób, aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.

Zobacz też: Kara za utwardzenie drogi

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Utwardzanie powierzchni gruntu na działce budowlanej

W tym wypadku mieszkaniec naruszył własność gminy. Co więcej, wykonał roboty w ramach samowoli budowlanej. Za to grozi grzywna.

Zgodnie z art. 29 ust. 2 pkt 5 Prawa budowlanego pozwolenia na budowę nie wymaga wykonywanie robót budowlanych polegających na utwardzeniu powierzchni gruntu na działkach budowlanych. Od 28 czerwca 2015 r. treść przepisu art. 30 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego wskazuje, że wykonanie takich robót nie wymaga również zgłoszenia właściwemu organowi. Warto dodać, że w jednym z orzeczeń Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził, że art. 29 ust. 2 pkt 5 PrBud „nie zawiera w swej treści jakichkolwiek ograniczeń – ani co do powierzchni utwardzonej, ani w jaki sposób ma być wykonane utwardzenie działki, ani tym bardzie, jakim celom może ono służyć” (wyrok z dnia 30 października 2014 r., VII SA/Wa 885/14; LEX nr 1549385). Przez działkę budowlaną należy rozumieć nieruchomość gruntową lub działkę gruntu, której wielkość, cechy geometryczne, dostęp do drogi publicznej oraz wyposażenie w urządzenia infrastruktury technicznej spełniają wymogi realizacji obiektów budowlanych wynikające z odrębnych przepisów i aktów prawa miejscowego. Nadmienić można, że podobne rozumienie tego pojęcia znajduje się w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, gdzie przyjęto, że przez działkę budowlaną należy rozumieć zabudowaną działkę gruntu, której wielkość, cechy geometryczne, dostęp do drogi publicznej oraz wyposażenie w urządzenia infrastruktury technicznej umożliwiają prawidłowe i racjonalne korzystanie z budynków i urządzeń położonych na tej działce.

Zgodnie z treścią wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy II SA/Bd 547/2008utwardzenie powierzchni gruntu poprzez ułożenie kostki brukowej na drodze jest robotami budowlanymi, poprzez które należy stosownie do art. 3 pkt 7 Prawa budowlanego rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego”.

Możecie Państwo zawiadomić PINB. W przypadku utwardzenia terenu drogi organ nadzoru budowlanego powinien wszcząć postępowanie w trybie art. 51 ust. 7 Prawa budowlanego.

Przeczytaj też: Wniosek o ułożenie kostki brukowej

Przykłady

 
Pan Janek i jego droga dojazdowa

Pan Janek, mieszkaniec małej wsi, postanowił utwardzić drogę gminną prowadzącą do swojej posesji. Droga ta, choć wytyczona wiele lat temu, była zaniedbana i nigdy nie została utwardzona przez gminę. Pan Janek, nie zważając na przepisy, postanowił samodzielnie nawierzchnię wyrównać i utwardzić materiałami budowlanymi pozyskanymi z różnych źródeł, w tym gruzem. Nie tylko podniósł poziom drogi, ale także zmienił naturalny kierunek odpływu wody, co spowodowało zalewanie sąsiednich działek podczas deszczów. Sąsiedzi, zauważając problem, zgłosili sprawę do urzędu gminy, który podjął działania mające na celu przywrócenie stanu poprzedniego. Pan Janek został ukarany grzywną za samowolne działania oraz zobowiązany do przywrócenia drogi do pierwotnego stanu.

 
Samowolne prace pani Anny

Pani Anna, zdeterminowana, by poprawić dojazd do swojej działki rekreacyjnej, samowolnie utwardziła odcinek drogi gminnej. Do prac wykorzystała materiały niskiej jakości, nieprzystosowane do tego typu inwestycji. Podczas większych opadów, woda deszczowa zaczęła zalewać sąsiednie tereny, co spowodowało duże straty dla właścicieli sąsiednich działek. Gmina, po interwencji poszkodowanych sąsiadów, podjęła kroki prawne przeciwko pani Annie. Została ona ukarana grzywną oraz zobligowana do naprawy wyrządzonych szkód, a także do przywrócenia stanu poprzedniego drogi gminnej.

 
Pan Marek i jego nielegalne utwardzenie drogi

Pan Marek, właściciel nowo wybudowanego domu, zniecierpliwiony oczekiwaniem na remont drogi gminnej, postanowił samodzielnie ją utwardzić. Bez żadnego pozwolenia, przy użyciu sprzętu budowlanego, podniósł poziom drogi, co zmieniło naturalne stosunki wodne w okolicy. Podczas opadów deszczu, woda spływała na posesje sąsiadów, powodując zalania. Po kilku skargach sąsiadów, gmina interweniowała. Pan Marek został ukarany grzywną za samowolne działania i nakazano mu usunięcie nielegalnie wykonanej nawierzchni oraz przywrócenie drogi do stanu pierwotnego.

Podsumowanie

 

Samowolne utwardzanie drogi gminnej bez odpowiednich pozwoleń jest niezgodne z prawem i może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych, w tym grzywien i obowiązku przywrócenia stanu poprzedniego. Działania takie mogą również negatywnie wpłynąć na otoczenie, powodując zalewanie sąsiednich działek i naruszenie stosunków wodnych. Właściwym krokiem jest zgłoszenie potrzeby utwardzenia drogi do odpowiednich władz gminnych, które powinny zająć się jej utrzymaniem.

Oferta porad prawnych

 

Potrzebujesz pomocy prawnej w sprawie samowolnych prac budowlanych? Skontaktuj się z nami, oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz sporządzanie pism urzędowych. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Wyrok z Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie dnia 30 października 2014 r.,sygn. akt VII SA/Wa 885/14;
3. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy , sygn akt II SA/Bd 547/2008

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Izabela Nowacka-Marzeion

O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion

Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.



Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

porady prawne online ePorady24.pl

prawo spadkowe

odpowiedziprawne.pl

Zadaj pytanie » Szukamy prawnika »