Indywidualne porady prawne
• Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Pytanie dotyczy zajęcia pasa drogowego drogi krajowej. Właściciel zgodził się na wydzierżawienie mi swojej działki, która przylega do drogi krajowej. Chciałbym postawić na niej przewoźne stoisko handlowe o wymiarach 6 x 3 m (poza pasem drogowym). Problemem jest jednak zjazd dla potencjalnych klientów. Jak rozwiązać tę sprawę, aby nie narazić się na kary pieniężne Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA)? Czy wystarczyłby wniosek o pozwolenie na zajęcie pasa drogowego na całej szerokości działki pod parking dla klientów? Czy konieczne jest uzyskanie pozwolenia na budowę zjazdu do działki z drogi krajowej, by taki mały biznes prowadzić?
Ani budynku, ani parkingu, ani niczego nie można postawić w granicach pasa drogowego bez pozwolenia. Natomiast pozwolenie na zajęcie jest płatne i liczy się je za każdy dzień i za każdy metr.
Z przepisów ustawy o drogach publicznych wynika generalny zakaz dokonywania w pasie drogowym czynności, które mogłyby powodować niszczenie lub uszkodzenie drogi i jej urządzeń albo zmniejszać jej trwałość oraz zagrażać bezpieczeństwu ruchu drogowego. W interesie podmiotu zamierzającego zająć pas drogowy na jakiekolwiek cele niezwiązane z potrzebami zarządzania drogą lub potrzebami ruchu drogowego jest uzyskanie zezwolenia na zajmowanie tego pasa drogowego.
Zgodnie z definicją legalną pasa drogowego zawartą w art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (j.t. Dz. U. z 2013 r., poz. 260, ze zm.) – pas drogowy to: „wydzielony liniami granicznymi grunt wraz z przestrzenią nad i pod jego powierzchnią, w którym są zlokalizowane droga oraz obiekty budowlane i urządzenia techniczne związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu, a także urządzenia związane z potrzebami zarządzania drogą”. Konsekwencją tak zdefiniowanego pasa drogowego jest to, że bez zgody właściwego dla danej kategorii drogi zarządcy drogi, reprezentującego właściciela, nie można w pasie drogowym prowadzić działalności, sytuować obiektów budowlanych lub urządzeń niezwiązanych z gospodarką drogową i obsługą ruchu drogowego. Powołana definicja ustawowa pasa drogowego jest wystarczająco jasna i nie budzi wątpliwości, także jeśli chodzi o zasady umieszczania reklam w pasie drogowym. W orzecznictwie sądowoadministracyjnym podkreśla się, że w sprawach dotyczących umieszczania reklam w pasie drogowym, pas drogowy (droga), jako wydzielony pas terenu w rozumieniu art. 4 pkt 1 u.d.p., obejmuje płaszczyznę gruntu pasa drogowego wraz z przestrzenią nad tym pasem (por. uchwałę NSA z 19 czerwca 2000 r., sygn. akt OPK 2/00; ONSA 2001/1/11 oraz uchwałę z tej samej daty, sygn. akt OPK 3/00, ONSA 2001/1/12).
W rozdziale 4 u.d.p. (art. 34-43) zostały zawarte kompleksowo uregulowane zasady gospodarowania pasem drogowym, w tym – w art. 40 – zasady umieszczania w nim obiektów budowlanych, urządzeń, wykonywania robót niezwiązanych z potrzebami zarządzania ruchem drogowym i potrzebami tego ruchu, za zgodą udzieloną w drodze decyzji administracyjnej przez właściwego zarządcę drogi, a także za opłatą ustaloną przez zarządcę drogi. W ust. 2 pkt 3 tego artykułu ustawodawca wyraźnie wskazał, że wymagane jest zezwolenie w formie decyzji administracyjnej wydanej przez zarządcę drogi na zajęcie pasa drogowego „w celu umieszczenia w pasie drogowym obiektów budowlanych niezwiązanych z potrzebami zarządzania lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam”.
Stosownie do treści art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg wymaga zezwolenia zarządcy drogi, w drodze decyzji administracyjnej. Stosownie do art. 40 ust. 2 pkt 3 ustawy, zezwolenie zarządcy drogi dotyczy m.in. umieszczania w pasie drogowym obiektów budowlanych niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam. Z kolei zgodnie z art. 40 ust. 12 pkt 1 ustawy, za zajęcie pasa drogowego, bez zezwolenia zarządcy drogi, zarządca drogi wymierza, w drodze decyzji administracyjnej, karę pieniężną w wysokości 10-krotności opłaty ustalonej zgodnie z ust. 4-6, stanowiącej iloczyn liczby metrów kwadratowych powierzchni pasa drogowego zajętej przez rzut poziomy obiektu budowlanego albo powierzchni reklamy, liczby dni zajmowania pasa drogowego i stawki opłaty za zajęcie 1 m2 pasa drogowego.
Jeśli chce Pan złożyć wniosek o zajęcie pasa drogowego na parking, proszę liczyć się z tym, że opłaty będą wysokie. Natomiast wykonanie zjazdu bez zezwolenia spowoduje nałożenie opłaty karnej (10-krotność opłaty za zajęcie) i nakaz rozbiórki. Ile konkretnie wynoszą stawki, można sprawdzić na stronie internetowej GDDKiA: https://www.gddkia.gov.pl/pl/558/stawki-oplat-za-zajecie-pasa-drog-krajowych
Proszę wystąpić do zarządcy drogi o pozwolenie na zjazd wraz z pozwoleniem budowlanym, a następnie o zajęcie pasa na cele budowania tego zjazdu.
Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼
Indywidualne porady prawne
O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion
Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.
Zapytaj prawnika