Ryzyko katastrofy budowlanej - powództwo o zapobieżenie szkodzie

Warto złożyć wniosek o zabezpieczenie Pana roszczenia w postępowaniu cywilnym. Zgodnie z artykułem 730 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (K.p.c.) – w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd można żądać udzielenia zabezpieczenia. Wniosek o zabezpieczenie można złożyć wraz z pozwem lub przed jego wniesieniem (art. 730 § 2 K.p.c.). W drugim przypadku, jeśli wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie, trzeba złożyć pozew w terminie wyznaczonym przez sąd (art. 733 K.p.c.). Wniosek złożony wraz z pozwem będzie wolny od opłat, natomiast za wniosek złożony przed wniesieniem pozwu należy uiścić opłatę w kwocie 100 zł (art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych).

Według art. 730¹ § 1 K.p.c. może Pan żądać udzielenia zabezpieczenia, jeżeli uprawdopodobni Pan swoje roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia.

Wobec tego, we wniosku o zabezpieczenie powinien Pan uprawdopodobnić istnienie roszczenia, tzn. wskazać, że między działaniem Nadleśnictwa polegającym na wycince drzew a stanem zagrożenia szkodą w postaci osunięcia do wąwozu Pana domu istnieje związek przyczynowy, a prawdopodobieństwo wystąpienia stanu zagrożenia szkodą jest wysokie.

Uprawdopodobnienie roszczenia w postępowaniu zabezpieczającym, przy uwzględnieniu treści art. 243 K.p.c., oznacza, że uprawniony przedstawi i należycie uzasadni twierdzenia, które stanowią podstawę dochodzonego roszczenia. Uprawdopodobnienie dotyczy przy tym dwóch aspektów, bowiem odnosi się ono zarówno do okoliczności faktycznych, na których opiera się roszczenie i które powinny być przedstawione, a ich istnienie prawdopodobne w świetle dowodów oferowanych przez uprawnionego, jak i do podstawy prawnej roszczenia, które powinno być również prawdopodobne. Należy przyjąć, że roszczenie jest uprawdopodobnione, jeżeli istnieje szansa na jego istnienie (postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 27 stycznia 2014 roku, sygn. akt: V ACz 1061/13).

Natomiast interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie (art. 7301 § 1 ww. ustawy). Jako że nadleśnictwo złożyło już wniosek o wycinkę drzew, prawdopodobnie posiada Pan interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, gdyż w razie jego braku uniemożliwione będzie wykonanie wyroku zasądzającego zakaz wycinki drzew.

Zgodnie z art. 734 K.p.c. – do udzielenia zabezpieczenia właściwy jest sąd, do którego właściwości należy rozpoznanie sprawy w pierwszej instancji. Według art. 736 § 1 K.p.c. – wniosek o udzielenie zabezpieczenia powinien odpowiadać wymaganiom przepisanym dla pisma procesowego, a nadto zawierać:

1. wskazanie sposobu zabezpieczenia, a w sprawach o roszczenie pieniężne także wskazanie sumy zabezpieczenia;
2. uprawdopodobnienie okoliczności uzasadniających wniosek.

Jeżeli wniosek o udzielenie zabezpieczenia złożono przed wszczęciem postępowania, należy nadto zwięźle przedstawić przedmiot sprawy (artykuł 736 § 2 K.p.c.).

Słusznie Pan wskazał, iż powództwo należy złożyć przeciwko Skarbowi Państwa. Proponowałbym skorzystanie z instytucji opisanej w art. 439 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (K.c.). Przepis ten stanowi, że: „ten, komu wskutek zachowania się innej osoby, w szczególności wskutek braku należytego nadzoru nad ruchem kierowanego przez nią przedsiębiorstwa lub zakładu albo nad stanem posiadanego przez nią budynku lub innego urządzenia, zagraża bezpośrednio szkoda, może żądać, ażeby osoba ta przedsięwzięła środki niezbędne do odwrócenia grożącego niebezpieczeństwa, a w razie potrzeby także, by dała odpowiednie zabezpieczenie”.

Na podstawie przytoczonego przepisu może Pan żądać, aby Nadleśnictwo podjęło środki niezbędne do odwrócenia grożącego niebezpieczeństwa, jeżeli wskutek planowanej wycinki drzew grozi Panu bezpośrednio szkoda.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 25 listopada 2014 r. (sygn. akt: V ACa 637/14) orzekł, że „roszczenia o zapobieżenie szkodzie oraz o danie odpowiedniego zabezpieczenia przysługują podmiotowi, któremu wskutek zachowania się innej osoby zagraża bezpośrednio szkoda. Grożący uszczerbek może mieć charakter majątkowy lub niemajątkowy i dotyczyć wszelkich chronionych dóbr podmiotu zagrożonego. Roszczeń z art. 439 k.c. można dochodzić wyłącznie w przypadkach, gdy zagrożenie szkodą ma bezpośredni charakter. Oznacza to konieczność ustalenia związku przyczynowego między zachowaniem określonego podmiotu, a stanem zagrożenia szkodą, przy czym prawdopodobieństwo jej wystąpienia powinno być nadzwyczaj duże.”.

Zatem między działaniem Nadleśnictwa polegającym na wycince drzew a stanem zagrożenia szkodą w postaci osunięcia do wąwozu Pana domu musi istnieć związek przyczynowy, a prawdopodobieństwo wystąpienia stanu zagrożenia szkodą musi być wysokie.

Wedle regulacji z artykułu 29 K.p.c., powództwo przeciwko Skarbowi Państwa wytacza się według siedziby państwowej jednostki organizacyjnej, z której działalnością wiąże się dochodzone roszczenie.

Artykuł 13 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych stanowi, że opłatę stosunkową pobiera się w sprawach o prawa majątkowe i wynosi ona 5% wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 100 000 złotych. Wydaje się, że jako wartość przedmiotu sporu należy podać wartość domu, któremu grozi osunięcie wskutek wycinki drzew.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼