Indywidualne porady prawne
• Autor: Katarzyna Bereda
Jestem współwłaścicielem nieruchomości gruntowej (działki dojazdowej, dla której jest tylko zapis o możliwości przejazdu i ruchu pieszych). Sąsiad bez mojej zgody złożył zgłoszenie prac budowlanych dotyczących budowy instalacji wodno-kanalizacyjnej, m.in. innymi budowy studzienek kanalizacyjnych. Nie dostał sprzeciwu ze starostwa powiatowego, wydziału architektury. Teren budowy znajduje się w sąsiedztwie stanowiska archeologicznego, dla którego jest wymagana zgoda konserwatora zabytków – nie zgłosił tego i nie dostał zgody na prace archeologiczne. Prace wymagają m.in. posadowienia studzienek i wykopów na ok. 5 m. Dla poprzedniej inwestycji (inny projekt, inwestorzy, wniosek o pozwolenie na budowę) sąd uznał, że budowa instalacji wodno-kanalizacyjnej, gazu, prądu nie jest czynnością przekraczającą zakres zwykłego zarządu. Obecny projekt instalacji wodno-kanalizacyjnej jest inny niż dołączony do wniosku do sądu (tam nie było mowy o studzienkach, głębokich wykopach, tylko posadowienie rury). Jak mogę zablokować te roboty budowlane w drodze?
Sąd w swoim orzeczeniu miał rację, iż wykonanie przyłączy wodno-kanalizacyjnych – niezależnie od zasięgu prac – stanowi czynność zwykłego zarządu i wymagana jest w takim wypadku zgoda większości właścicieli, a nie wszystkich. W mojej ocenie przedstawiona czynność nosi niestety znamiona czynności zwykłego zarządu.
Zgodnie bowiem z treścią art. 201 Kodeksu cywilnego „do czynności zwykłego zarządu rzeczą wspólną potrzebna jest zgoda większości współwłaścicieli. W braku takiej zgody każdy ze współwłaścicieli może żądać upoważnienia sądowego do dokonania czynności”.
Chodzi o czynności prawne i faktyczne, które związane są z bieżącą eksploatacją rzeczy, korzystaniem i pobieraniem pożytków z niej, dokonywaniem czynności mających utrzymać ją w dotychczasowym stanie (nakłady konieczne). Zakres zwykłego zarządu zależy od rodzaju rzeczy i innych okoliczności, np. znaczenia czynności dla całokształtu stosunków związanych z rzeczą. Dlatego ta sama czynność może mieścić się w granicach zarządu jedną rzeczą, a przekraczać je w odniesieniu do innej rzeczy, a nawet w zależności od okoliczności w odniesieniu do tej samej rzeczy, ale w różnym czasie (red. Osajda, Legalis, 2020).
Do czynności zwykłego zarządu orzecznictwo zaliczono np.:
Z uwagi na powyższe podnoszę, iż w mojej ocenie czynność wykonana przez sąsiada na kawałku nieruchomości wspólnej mieści się w graniach czynności zwykłego zarządu, a więc do jej wykonania wymagana jest zgoda większości współwłaścicieli. Dlatego jeżeli sąsiad posiada większość w tym zakresie – czyli więcej niż połowę, modernizacja taka może zostać wykonana i niestety nie wpłynie Pani na to.
Do dokonania czynności zwykłego zarządu wymagana jest zgoda większości współwłaścicieli. Większość oblicza się według wielkości udziałów (art. 204 Kodeksu cywilnego). Bierze się pod uwagę bezwzględną większość (tzn. ponad połowa wszystkich udziałów), tzn. nie ma znaczenia, ilu współwłaścicieli wypowiedziało się w danej sprawie.
Nie wskazała Pani proporcji udziałów, jeżeli więc udziały są równe po 1/2, to nie możemy mówić o większości. Jeżeli jednak położenie instalacji na skutek bliskości z Pani nieruchomością w jakiś sposób narusza Pani prawo własności, np. powoduje podwyższenie terenu i zalanie Pani nieruchomości itp., może Pani powołać się na naruszenie Pani prawa własności.
Zgodnie bowiem z treścią art. 222 § 2 „przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń. Żądanie zaprzestania naruszeń prawa własności oznacza roszczenie o zaniechanie na przyszłość trwałego lub powtarzającego się wkraczania w sferę cudzego prawa własności. Roszczenie negatoryjne zabezpiecza obowiązek odpowiadający prawu własności polegający na biernym zachowaniu się i przestrzeganiu zakazu naruszania prawa własności”. Z uwagi na powyższe, jeżeli działanie współwłaściciela narusza Pani prawo własności, tworzy różnego rodzaje immisje, jak np. zalewanie lub inne niedogodności, może Pani skorzystać z powyższej instytucji.
Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼
Indywidualne porady prawne
O autorze: Katarzyna Bereda
Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego.